De christelijke partijen CDA, CU en SGP typeren hun relatie tot de schepping (en in relatie tot God) als rentmeesterschap. Rentmeesterschap houdt kortgezegd in dat je de schepping wel mag gebruiken, maar niet kapot mag maken.
In de praktijk gaat de afbraak van het natuurlijk milieu gewoon door, en dat geldt vooral met betrekking tot de natuurbescherming. De bescherming van de natuur is bij de christelijke partijen niet veilig. In feite wordt de Nederlandse natuur als boerenland beschouwd: het moet wat opbrengen en heeft geen waarde op zichzelf.
In Nederland hebben we gebieden waar de natuur op de eerste plaats staat. Natuurgebieden. Maar ook daar moet de natuur nuttig gemaakt worden: openstelling voor recreanten, waterberging, etc.
Een rentmeester is een econoom. Een econoom beoordeelt zaken naar nut en opbrengst. Een christelijke econoom kijkt misschien breder, ook naar immateriele zaken. Maar mbt natuur blijft het van de kant van de christelijke partijen stil.
In het Oude Testament kom je de begrippen heilig, rein en onrein tegen. Er waren aspecten van het leven die onaanraakbaar waren. Tegenover het vruchtbare land stond ook de grillige natuur, die vaak geschilderd wordt als vijandig, maar tegelijkertijd ook een beeld geeft van Gods scheppingskracht. Christenen vragen respect voor ongeboren leven. Is er ook plaats voor respect voor natuur die niet nuttig is en soms onze activiteiten verstoort?
Om antwoord te geven op de vraag: nee. Hoezeer ik ook houd van natuur denk ik dat het in Nederland domweg onhaalbaar is om de natuur zijn gang te laten gaan. Nederland is te klein en te dichtbevolkt om de natuur de vrije loop te laten. Het zou prachtig zijn om een natuurgebied als de Veluwe te laten 'verwilderen', maar dan raken we die grond wel kwijt. Daar kunnen dan geen huizen, wegen en andere dingen gebouwd worden, terwijl dat met een steeds grotere en rijkere bevolking wel wenselijk is.
In Nederland heeft nou eenmaal elke vierkante cm een bestemming. Als er ergens natuur is, is dat heel precies afgebakend in plannen. Dieren en planten worden geacht zich aan die bestemming te houden. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat een stel everzwijnen onze camping omploegt.
Wat ik schets is natuurlijk bizar maar wel de huidige mentaliteit. Ik vraag me sterk af of een politieke partij daar verandering in kan brengen, of dat nou CU, SGP of PvdD is. (sinds wanneer is het CDA weer een christelijke partij?)
Ik heb je stuk twee keer doorgelezen, maar om heel eerlijk te zijn begrijp ik niet helemaal welke kant je op wilt.
Zoals je aangeeft moet een rentmeester onder andere vanuit een economisch kader denken. Als de christelijke partijen natuurgebieden openstellen voor recreatieve doeleinden, is dit toch juist goed en congruent aan de kaders waarin ze moeten denken?
Ik ga er maar van uit dat partijen die zichzelf christelijk noemen, daarop ook aangesproken kunnen worden. Dus ook een appel op het CDA.
Het is inderdaad de vraag in wat de politiek kan veranderen. Toch heeft dat kleine partijtjes als SGP en CU niet weerhouden om de politiek in te gaan.
Christenen geloven dat God de wereld geschapen heeft. De CU en het CDA vinden zichzelf zelfs groene partijen. Natuurbescherming heeft een prijs die zij niet willen betalen.
Volstrekt juist. Door als rentmeester te denken, stop je de achteruitgang niet. Voor een rentmeester zijn er geen grenzen. Er is niets wat heilig is.
Vreemd genoeg is dat wel zo als het gaat om medisch-ethische zaken. Dan zijn er wel zaken die heilig zijn.
Het rentmeesterconcept sust christenen in slaap.
In de Bijbel wordt de mens nergens als rentmeester over de natuur aangesteld. De rentmeester komt in het nieuwe testament voor, maar nergens in combinatie met de natuur.
De mens is bijna goddelijk gemaakt en hij kan dus heersen over de hele aarde. Dit kan zowel ten goede als ten kwade uitwerken. Het is hetzelfde woord heersen dat gebruikt wordt in de relatie van de man tot de vrouw.
Na de zondvloed sluit God een verbond, niet alleen met de mens, maar ook met de dieren. Het is Grieks denken om de rest van de schepping minderwaardig te achten ten opzichte van de mens. In de Bijbel heeft de natuur een zelfstandige positie naast de mens. Het is ook niet de mens die kroon op de schepping is. De kroon is de Sabbat, waarop God rustte en zich verblijdde over al zijn werken.
Waar ik naar toe wil, is dat christenen waarborgen gaan aanbrengen in hun visie op de relatie met de natuur. Het rentmeesterschap is een antropocentrische visie. Er is niets heiligs, niets waar de mens van af moet blijven. Niets heiligs en niets onreins.
In Nederland hebben we beleid dat er op gericht is dat de hoeveelheid natuur toeneemt van 5% naar 10% van het landoppervlak. Vanuit het oogpunt van natuurbehoud is dit een absoluut minimum. Christelijke partijen zouden dit minimum moeten verdedigen, in plaats van het verder af te breken.
Pjotr, waarom zouden juist christelijke partijen natuurbehoud moeten verdedigen?
De bijbelse visie op mens en natuur is m.i. juist dat de natuur er is ten dienste van de mens. De natuur (schepping) is ondergeschikt (onderworpen) aan de mens, die de kroon is op de schepping. Anders gezegd: God heeft bedoeld dat de mens heerst over de dieren en over de natuur en deze om zo te zeggen naar zijn hand zet. Concreet betekent dit volgens mij o.a.: bomen omhakken om akkers te maken en te bewerken, dieren domesticeren en deze gebruiken of opeten, dammen aanleggen om waterkrachtcentrales te maken, enzovoort.
En dus niet vruchtbare landbouwgrond onder water zetten (zoals de Hedwige polder) vanuit het naïeve idee zo 'nieuwe' natuur te maken of anderszins stukken grond in ons drukke landje laten verwilderen.
Wat mij betreft is het dus vanuit de bijbel niet te verdedigen dat christelijke partijen meegaan in het milieu-extremisme of andere linkse fratsen van groepen als Greenpeace.
Zei Jezus niet dat de Sabbat er voor de mens is, en de mens niet voor de Sabbat?
Interessant topic trouwens!
Leuk topic.
Zou je dit topic kunnen verhelderen door een link naar iets te geven waardoor ik weet dat christelijke partijen daadwerkelijk het absoluut minimum aan natuuroppervlakte willen afbreken?
Anders blijf ik in de van Rouvoet geloven.
Overigens ben ik tegen die dure natuur in Nederland - maar dat geheel terzijde.
Het is inderdaad een prachtig stukje van Rouvoet. Het venijn zit hem in de staart:
CDA, CU en SGP staan voor de boerennatuur. Boeren weten hoe ze met de schepping om moeten gaan: land ontwateren en ploegen, zaaien, oogsten, mannelijke en vrouwelijke dieren van elkaar scheiden, selecteren en kruisen, etc.
De Ecologische Hoofdstructuur (EHS) is juist niet voor boerennatuur bedoeld, maar voor het verbinden en versterken van bijzondere natuur. De aanwezigheid van de EHS kan de kwaliteit van boerennatuur wel versterken. Boerennatuur kan ook gebruikt worden in bufferzones. CU zegt "waar mogelijk". Hiermee zet je de deur open om boeren in de EHS te laten. CU zegt ook nog: versneld gerealiseerd. De realiteit is dat de EHS niet eens volgens planning kan worden gerealiseerd, laat staan versneld. Hoeveel geld neemt de CU hiervoor op? Er zijn weinig links, want de CU heeft over dit onderwerp op haar site weinig te melden. Degenen die de natuurbescherming willen afzwakken, worden door de CU niet of onvoldoende weersproken. Maar jouw link geeft al een voorbeeld: het toelaten van boeren in de EHS is een soort bezuinigingsmaatregel en deze verkleint de effectieve oppervlakte van de EHS.Wat betreft de natuur is er een belangenconflict: de boer zal de natuur niet zijn gang laten gaan maar steeds ingrijpen. Tot op zekere hoogte profiteren planten en dieren daarvan: cultuurvolgers als de huismus kunnen lang meekomen met de intensivering van menselijk landgebruik. Het grootste deel van de biodiversiteit ondervindt echter last van menselijke activiteiten. Het speciaal bestemmen van gebieden waar de boeren uitblijven is de enige remedie.
Volgens mij ga je hier wat kort door de bocht. M.i. houdt rentmeesterschap juist in dat we een mandaat hebben van God om over de schepping te heersen. Oftewel, we zijn God verantwoording schuldig over wat we met de schepping uitspoken. Dat houdt aan de ene kant in dat we de natuur mogen gebruiken, maar - vind ik - niet misbruiken, kapot maken of opgebruiken. Ik denk dat je dan te simplistisch bezig bent, en God ons ook de opdracht geeft de schepping goed te beheren. Wat dat verder in concreto inhoudt, daar kun je over discussiëren.
Laat je je weer eens meeslepen door anti-linkse propaganda? ;)
Kun je kort uitleggen wat je precies bedoeld met 'teruggeven aan de natuur' en waarom dat volgens jou zou moeten gebeuren? En waarom is de mens volgens jou niet gewoon onderdeel van de natuur?
Ik zal nu toch ingaan op je argument, want het is verder rustig in deze discussie.
Bij de Hedwigepolder gaat het om natuurcompensatie. Compensatie betekent dat als je iets stuk maakt, dat je het ergens anders compenseert. Natuurcompensatie is heel lastig, en het is beter bestaande natuur in stand te laten, dan te compenseren. De Hedwigepolder wordt onder water gezet, omdat er vaargeulverdieping in de Westerschelde plaatsvindt. Het geulensysteem zoekt een nieuw evenwicht, wat betekent dat de geulen breder worden. Daarbij vindt afslag van de kwelders plaats. Door de dijk naar binnen te verleggen ontstaat er ruimte waardoor de verloren gegane kwelder zich opnieuw kan ontwikkelen.
Er gaat vruchtbare landbouwgrond verloren. So what. In Nederland gaat veel meer vruchtbare landbouwgrond verloren aan woningbouw, bedrijventerreinen en infrastructuur en daar hoor je niemand over.
De mens is onderdeel van de natuur, maar hij gedraagt zich niet zo. We zijn blij dat we de natuur naar onze hand kunnen zetten: we zitten veilig achter de dijken en de geneeskunde en landbouw hebben de belangrijkste dichtheidsbepalende factoren uitgeschakeld. De grootste vijand van de mens is nu de mens zelf. Trouwens, waarom maakte God een tuin voor Adam en Eva? De schepping was blijkbaar nog niet echt een geschikte woonplaats. Op tal van plaatsen in het OT kom je de tegenstelling bewoonbaar en onbewoonbaar tegen.
In de natuur zijn plekken waar je als mens kunt leven en plekken waar dat niet kan. Dat geldt voor elk organisme. Doordat niet iedereen overal kan leven, is er plaats voor een grote varieteit aan schepselen. Behalve als je alles bewoonbaar maakt voor mensen.
Teruggeven aan de natuur: het is nodig dat er gronden uit cultuur genomen worden. Natuurgebieden liggen versnipperd en moeten weer met elkaar verbonden worden. Een van de redenen is de minimale populatiegrootte: Bij een populatie van minder dan 500 adders weet je dat zo'n populatie in korte tijd kan verdwijnen door toevalsfactoren als bijvoorbeeld een slecht seizoen. Er is voor verschillende soorten een minimumareaal nodig, anders raken we ze kwijt.
Een tweede reden is dat bij een versnipperde natuur de lengte aan randen erg groot is. Er treden randeffecten op, zoals vermesting, verzuring, verdroging, verstoring, etc. In een groter gebied zijn planten en dieren eenvoudiger te beschermen.
Een derde reden geldt voor de nu al grotere gebieden: het huidige postzegelbeheer en getuinier is te duur en te weinig effectief. Juist met het concept 'nieuwe natuur' wordt ernaar gezocht om natuurlijke processen zo veel mogelijk te herstellen, zodat de natuur zichzelf in stand houdt. Het gaat om herstel van bodem en waterhuishouding, begrazing, etc. Nieuwe natuur is nodig, omdat we er niet zijn met alleen het plaatsen van bordjes "natuurgebied" (dat zou ik naief noemen).
Voor alle duidelijkheid: ik zeg niet dat alles natuur moet worden en dat we primitief moeten gaan leven. Het gaat erom dat in de naam van economische groei en welvaart ook het laatste restje natuur geofferd wordt. Het is net als met de boom in het paradijs: we hebben alles gekregen, en dat ene wat heilig is, willen we ons toch toeeigenen.