In het Nederlands Dagblad van zaterdag las ik wat aardigs over de film Hotel Rwanda, een heel indrukwekkende film over de genocide in Rwanda met een soort van Oscar Schindler in de hoofdrol. Het lijkt mij wel aardig om met een aantal mensen naar deze film te gaan. Hij draait in Camera.
Belangstellenden kunnen mij mailen naar mijn nieuwe gmail-account: ehklei@gmail.com
Bij www.bios.nl kun je kijken wanneer de film draait.
Een hotelmanager als Christus-gestalte
door hilbrand rozema
Hij had altijd gedacht dat de Rwandezen echte gentlemen waren. En een gentleman zal nooit zijn buurman aan stukken hakken. Toch? Vandaag is Paul Rusesabagina een gewone Afrikaanse taxichauffeur, in Brussel. Daarnaast is hij een held. Hij reist de wereld rond om de film van z'n leven te promoten: Hotel Rwanda.
Deze film draait vanaf morgen in Nederland en is voor christenen misschien wel een must. Eén commentator stelt zelfs dat je beter naar Hotel Rwanda kunt gaan dan naar The Passion of the Christ. ,,Naar welke film zou Christus zelf gaan? Welke tragedie moet ons overkomen voor we als christenen tot het inzicht van deze Rwandese hotelmanager komen?''
De film vertelt over een man die tegen wil en dank de Oskar Schindler van Afrika werd. Oskar Schindler redde 1200 Joden van de nazi's, Paul Rusesabagina redde duizend Rwandezen van de extreme Hutu-milities. Terwijl die milities voor de poort staan, wordt een luxe hotel van de Belgische luchtvaartmaatschappij Sabena in Kigali, waar Rusesabagina de manager is, de enige plek in het overbevolkte landje waar vluchtelingen nog een kans hebben. De dreiging neemt per dag, per uur toe. De kamers puilen uit met duizend doodsbange volwassenen en weeskinderen die door Rode Kruis-medewerkers soms uit handen van de moordenaars zijn gehaald.
De manager is zelf een Hutu; zijn vrouw is Tutsi. Hij heeft goede relaties met de aanstichters van de massamoord. Met zijn diplomatieke gedrag en gevoel voor de juiste cadeautjes (whisky en geld) weet hij de vluchtelingen telkens te redden. In zijn schijnbaar onverstoorbare houding van 'vrede houden met alle mensen' zit bijna iets van je vijanden liefhebben'. Je ziet hem van een pragmaticus, een opportunist, veranderen in iemand die zijn leven waagt voor de mensen in zijn hotel, dwars over stamgrenzen heen. In zijn radicale keuze schemert iets van Christus' offer voor ons.
Rusesabagina kent ook de man, die in deze zwarte holocaust de rol van Himmler vervult: generaal Bizimungu. Als de bendes weer eens uitzinnig voor de hotelpoort staan, met kapmessen zwaaiend, kan de manager telkens minuten tijd winnen om snel naar Bizimungu te bellen. Deze stuurt soms zijn eigen agenten, om het Sabena-hotel te beschermen. Als de manager geen geld of whisky meer heeft, overtuigt hij generaal Bizimungu ervan dat hij door moet gaan met de bescherming, omdat hij ooit als oorlogsmisdadiger opgepakt kan worden. Dat is later ook gebeurd: Bizimungu kreeg levenslang, bij het Rwanda-Tribunaal in Tanzania.
Mist
Manager Rusesabagina verlaat met gevaar voor eigen leven het hotel om nieuwe voorraden in te slaan bij de moordenaars zelf. Die houden, zo ziet hij tot zijn afschuw in een flits, Tutsi-vrouwen als slavinnen, naakt in kooien. Als hij op aanraden van een van de moordenaars op de terugweg langs de rivier rijdt, (,,dat is een veilige route'', zegt die Hutu er lachend bij) gaat de auto in de mist vreemd hobbelen. De weg ligt hier bezaaid met lichamen. Deze korte flitsen van verschrikking zijn genoeg. Ze maken iets voelbaar van wat Rwanda doormaakte.
Zoals dat gaat in een speelfilm, klopt het niet exact naar de letter. De Canadese VN-commandant Romeo Dallaire en Paul Rusesabagina leerden elkaar pas tijdens de genocide kennen. Onderbelicht blijft de voorgeschiedenis, die minstens een halve eeuw teruggaat, met in 1963 al tienduizenden doden. En het is echt onrealistisch dat luttele uren na de bevrijding door Tutsi-rebellen mensen elkaar lachend in de armen vallen: gelukkig, ontsnapt! Zo werkt dat niet. Het trauma is er vandaag immers nog altijd, van dorp tot dorp. Wonden zijn nÆet geheeld en vermiste familieleden werden meestal nooit teruggevonden.
Ondraaglijke spanning
Maar dit is naar de letter gezien, niet naar de geest. Met beproefde Hollywood-middelen weet George, een sterk politiek-betrokken filmmaker, het belangrijkste in te wrijven: Opdat wij niet vergeten'. Door met de camera bij een klein aantal hoofdrolspelers te blijven en veel kleine ruimten te laten zien, bouwt hij een spanning op die bijna ondraaglijk wordt. Je voelt je machteloos, ontzet, bij het besef dat het de VN en de rest van de wereld gewoon even niet uitkwam, twee jaar na de flop van de Amerikaanse mariniers in de Somalische hoofdstad Moga- dishu, om VN-troepen te versterken en Afrikanen te helpen, en om de blauwhelmen in Rwanda een echt mandaat te geven. Je wilt letterlijk wegkijken bij de beelden van blanke toeristen die nog gauw in bussen naar het vliegveld gaan, van Belgische para's die alle Afrikanen terugsturen en die alleen blanken meenemen.
Brian McLaren van Christianity Today schreef: ,,Een jaar na Mel Gibsons film The Passion of the Christ' vond ik een nog christelijker film.'' Hij doelt met christelijk' op Rusesabagina's inclusieve houding, over de stamgrenzen heen. Waarom, vraagt McLaren zich af, brengen zo weinig christenen die grootsheid van hart op voor mede-christenen van andere kerken - laat staan naar niet-christelijke buren? ,,Welke tragedie moet ons gebeuren om ons tot het inzicht van deze hotelmanager te brengen? (...)'' Hij noemt zelf de tsunami en vervolgt dan: ,,Waarom wilden zoveel kerkleiders dat hun mensen Gibson's film zagen... en waarom promootten zo weÆnig leiders deze film? (...) Wat doen we met het feit dat zo'n hoog percentage Rwandezen dat deelnam aan de moorden, keurig naar de kerk ging? En met het feit dat zoveel Amerikanen (en Europeanen, hro) die de genocide negeerden, kerkgangers zijn?''
De onbegrijpelijke bloeddorst van de Hutu-extremisten in 1994, de omvang van hun moordzucht - het kan ons machteloos maken. Het is en blijft een complexe genocide en de daders zijn Afrikanen. Maar de blanke westerling mocht met het laatste vliegtuig mee. In deze wereld worden rassen nÆet gelijk behandeld. Daar rust een hypotheek op.
Hotel Rwanda (film)
Regie: Terry George. Met: Don Cheadle, Nick Nolte, Sophie Okonedo, Joaquin Phoenix. In: 21 bioscopen.
Schindler in Afrika
'Hotel Rwanda' is een intens, spannend en ontroerend drama dat je nog lang bijblijft. Gaat dat zien.
(...)
De commerciële vooruitzichten van twee recente films over de oorlog in Rwanda zijn dan ook flets. Hotel Rwanda en Sometimes in April gaan beide over de slachting in Rwanda, die in april 1994 begon toen milities van de Hutu-stam de rivaliserende Tutsi's begonnen uit te roeien. In luttele maanden kwamen 800.000 à één miljoen mensen (de schattingen lopen uiteen) om het leven. Geen films om handenwrijvend heen te gaan voor een 'leuk' avondje uit. Sometimes in April heeft overigens nieteens een Nederlandse distributeur. Hotel Rwanda wél. Niettemin dreigt ook deze titel binnenkort te worden bijgeschreven op het lijstje van goede (maar zwaar op de maag liggende) films die door niemand zijn bekeken.. Daarom maar eens een rechtstreekse oproep aan de lezer. Geef uzelf een stevige schop onder de kont en ga de film zien. U zult worden beloond met een intens, spannend en ontroerend drama dat u nog lang bij zal blijven.
Hotel Rwanda is het op ware gebeurtenissen gebaseerde verhaal van ruim 1200 mensen die in 1994 ten tijde van de slachtingen hun toevlucht zochten in het luxe hotel Mille Collines in de Rwandeese hoofdstad Kigali. Dat ze aan de dood wisten te ontsnappen is vooral te danken aan de vindingrijkheid van de hotelmanager. Deze Paul Rusesabagina - een Hutu - wist met praten, smeken, dreigen, hosselen en bluffen te voorkomen dat zijn moordlusitge stamgenoten zich vergrepen aan de vluchtelingen in zijn hotel.
Een van de meest schrijnende scènes is die waar westerse militairen als bevrijders in het hotel worden verwelkomd. Maar nadat ze alle Europeanen en Amerikanen hebben geëvacueerd, vertrekken ze weer en worden de doodsbange vluchtelingen in het hotel aan hun lot overgelaten. Sommige mensenlevens zijn in de praktijk nu eenmaal veel meer waard dan andere. Dat gold ook voor de VN-militairen in het gebied. Op het hoogtepunt van de moordpartijen werd de VN-troepenmacht in Rwanda teruggebracht van 2500 naar 270 soldaten.
Regiseur Terry George heeft geen expliciet geweldadige scènes nodig om duidelijk te maken welke gruweldaden zich in Rwanda hebben afgespeeld. Hij spitst zijn verhaal toe op Paul Rusesabagina, een persoonlijkheid die veel gemeen heeft met Oscar Schindler (uit Schindler's List).
Hotel Rwanda is met name in het eerste halfuur, als het verhaal ietwat moeizaam op gang komt, niet zonder onvolkomenheden. Maar de film wint gaandeweg aan momentum, vooral dankzij hoofdrolspeler Don Cheadle, die een voortreffelijke acteerprestatie levert. Cheadle zet Rusesabagina neer als iemand die in de meest onmogelijke, penibele en levensbedreigende situaties altijd een uitweg blijft zien. Hij belooft een oplossing te verzinnen. En het mooie is: je gelóóft hem.
Erik Spaans HP/De Tijd week 11 18 maart 2005 pag. 72/73
wordt aan gewerkt...nog een recensie/verslag is niet nodig neem ik aan?