+0
Koning David
Vandaag las ik in het Gereformeerd Gezinsblad een aardig stuk van twee van mijn discipelen.
Klaaglied om Groningen door Ard Tamminga en Jan-Willem Tamminga Twee studenten filosofie in Groningen zijn teleurgesteld over de opheffing van de leerstoel Reformatorische Wijsbegeerte, net als professor Schuurman (Nederlands Dagblad 11 augustus). Maar ze willen zijn verklaring wel aanvullen. ,,Aan de koffietafel valt nog een wereld te winnen.'' Hoe graag hadden wij eens met reformatorische reuzen als professor Schuurman en professor Geertsema op de barricaden gestaan. Helaas gaat dit er in Groningen voorlopig niet van komen, nu de leerstoel Reformatorische Wijsbegeerte aldaar wordt opgeheven. Terecht beklaagt professor Schuurman zich in het Nederlands Dagblad over het lot van de leerstoel. In dit artikel willen wij, teleurgestelde christelijke filosofiestudenten in Groningen, reageren op het interview met Schuurman en een poging doen weer te geven, hoe het in onze ogen zo kon eindigen. Daarnaast doen we enige suggesties ter overweging. De manier waarop de leerstoel aan haar einde kwam, toont maar weer dat filosofie niet altijd is wat het lijkt. De faculteit der wijsbegeerte besloot aan het einde van het vorig collegejaar de leerstoel Reformatorische Wijsbegeerte op te heffen, omdat ze van mening is dat deze niet in het huidige profiel past. Vooringenomen Als belangrijkste reden hiervoor noemt de faculteit haar keuze voor een zo seculier mogelijke beoefening van met name wetenschapsfilosofie. In de berichtgeving wordt seculiere wetenschapsfilosofie objectieve wetenschapsfilosofie genoemd. Dat bewijst dat de discussie over objectiviteit vaak vertroebeld wordt door vooringenomen standpunten en slecht beargumenteerde vooronderstellingen. Het faculteitsbestuur schreef ons dat ,,wat de leerstoel in feite aan onderwijs brengt (...) reeds door onze vakgroepen wordt gegeven, en dat wat de leerstoel extra doet (de Dooyeweerd-benadering om het kort te houden) voor ons niet hoeft''. Universiteitspolitiek is vaak een schimmig gebeuren, waarin openbare discussie en vrije uitwisseling van meningen niet altijd de boventoon voeren. Niet zelden worden belangrijke besluiten bedisseld in achterkamertjes. Met betrekking tot de opheffing van de leerstoel werd eenieder dus min of meer voor een voldongen feit gesteld. Barricaden Schuurmans idee om als christenen weer de barricaden op te gaan, zal goed vallen bij het vrome volk in Nederland. Wij maken ons echter grote zorgen of deze barricaden nog wel zullen worden opgemerkt. Tenzij we er met grote witte letters ID op kalken. Naar onze mening is het huidige wetenschappelijk klimaat eerder postmodern-relativistisch dan objectief-atheïstisch, zoals Schuurman lijkt te suggereren. Het atheïsme niet duidelijk herkenbaar in Groningen en zeker niet aan het stuiptrekken. Intellectueel gezien is het atheïsme vooral postmodern, misschien zelfs losbandig. Losbandigheid zonder God, helaas, maar ook niet per se tegen God. Er is ruimte voor diverse vormen van wetenschapsfilosofie, empirische en praktische filosofie, nieuwe vormen van geschiedfilosofie en allerhande filosofieën die veel ruimte geven aan de subjectiviteit van de onderzoeker. Er is hier geen gebrek aan vernieuwende stromingen die het aloude dogmatische atheïsme achter zich hebben gelaten. Dat zou kansen moeten bieden. Heldere boodschap Maar ook in de moderne filosofie zijn een vlot verhaal, vlotte presentaties - liefst gebeamerd - en netwerken van levensbelang. Wij hebben geen twijfel over de kundigheid en eruditie van de hoogleraren Reformatorische Wijsbegeerte. Integendeel, wij hebben grote bewondering voor hun kennis en inzicht. Met de communicatie met de buitenwereld lijkt het evenwel minder goed gesteld; wij komen niet vaak iemand tegen die helder en beknopt kan uitleggen wat het gedachtegoed van Dooyeweerd en navolgers inhoudt. Natuurlijk wordt dit bemoeilijkt door het geheel eigen taalgebruik en metafysica van dit systeem. Maar het zal duidelijk zijn dat het daardoor lastig wordt de Reformatorische wijsbegeerte in gesprek te laten komen met de gangbare Wijsbegeerte. Dat geldt helemaal als dit gesprek ook nog maatschappelijk relevant moet zijn. Daarnaast hebben wij de indruk dat Reformatorische Wijsbegeerte in technische steden als Eindhoven en Delft een levensbeschouwelijke leegte vult die steden als Groningen, Utrecht en Amsterdam minder kennen, omdat daar voldoende levensbeschouwelijk onderwijs in de standaardprogramma's zit. In laatstgenoemde plaatsen is het dus nog belangrijker dat de boodschap en origineel en helder gebracht wordt. Koffie Ten slotte willen wij opmerken dat in Amersfoort - het hoofdkantoor van de Stichting Reformatorische Wijsbegeerte - de PR richting de studentensteden geen bijster hoge prioriteit heeft. Behalve door advertenties wordt vrijwel geen contact gezocht met studenten die in Amersfoort bekend zijn. Zo vernamen wij bij toeval de opheffing van de leerstoel. Hadden we dit geweten, dan hadden we eerder actie kunnen ondernemen, in de vorm van een handtekeningenactie, koffieleuten met het faculteitsbestuur in één of ander achterkamertje, of desnoods toch de barricaden op. Professor Schuurman en zijn collega's mogen dan nationaal en internationaal grote waardering krijgen voor hun werk, Groningen ligt blijkbaar te ver weg. Ondergetekenden kennen vrijwel geen enkele niet-christelijke filosofiedocent of -student die op de hoogte is van dit nationale en internationale succes. Uiteraard delen wij de mening van professor Schuurman dat de Reformatorische Wijsbegeerte relevant is. De vraag is alleen: relevant voor wie? Reformatorische Wijsbegeerte lijkt erg naar binnen gericht te zijn. Maar net als in de politiek, het bedrijfsleven of het echte leven neemt ook in de filosofenwereld de koffietafel een belangrijke plaats in - op dat gebied heeft de Stichting Reformatorische Wijsbegeerte een wereld te winnen. Ard Tamminga studeert biologie en filosofie, Jan-Willem Tamminga geschiedenis en filosofie, beiden in Groningen.
Nogmaals, Klei, wij lezen ook het ND. Als je een discussie over strijdbaarheid wilt opstarten, moet je dat anders doen.
wacht maar op de komende SIC!
Hoewel ik ook het ND lees (met gisteren zelfs nog een bijdrage van am. Hoogendoorn) ben ik het niet eens met am. Havinga omtrent het aanzwengelen van een discussie. Het forum is, naast een plek voor discussie en geklets ook een podium waar (zacht) nieuws aan mede-GSV'ers bekend gemaakt kan worden.
Wat Klei hier doet is het plaatsen van de tekst van een artikel uit het ND wat wellicht niet iedereen heeft gelezen. Ik vind het absoluut lezenswaardig, actueel voor onze positie in studentenstad Groningen, kortom: relevant. Wanneer iemand zich geroepen voelt om vervolgens te discussiëren over "strijdbaarheid": we leven in een vrij land, en het kan interessant zijn. Het lijkt me echter absoluut niet gepast om de intenties van am. Klei vooraf te doorgronden en (negatief) te beoordelen. Daarom wil ik am. Havinga vragen voortaan iets constructiever op een dergelijke post te reageren of anders niet.
Wat betreft het onderwerp. Als de beweringen van onze Ichthianen inderdaad kloppen heeft prof. Schuurman zich wel lelijk in de vingers gesneden. Wie niet oproept tot activisme in de vorm van bijvoorbeeld een lobby, en vervolgens wel klaagt in de media heeft zich gedragen als een struisvogel die dacht dat alles wel over zou waaien. Ik kan me namelijk niet voorstellen dat de stichting Reformatorische Wijsbegeerte voor een voldongen feit is gesteld. Wanneer dit laatse wel het geval is, betekent dit dat de stichting welhaast geen maatschappelijke relevantie meer heeft, daar ze op haar vakgebied niet (meer) maatschappelijk c.q. universitair verankerd is. Op dat punt denk ik dat de oproep van de broeders Tamminga (niet qua bloedband maar religieus gezien) een uitstekend signaal richting Amersfoort is.
Eerlijk gezegd kan ik geen touw vastknopen aan dat artikel. Begrijp ik nu goed dat het enige wat de auteurs te zeggen hebben is dat er meer gebruik moet worden gemaakt van de koffietafel?
Wat ik me uit een grijs verleden van deze college's nog herinner is dat ze buiten de waarneembare werkelijkheid van de filosofie-faculteit plaatsvinden en vrijwel alleen bezocht worden door studenten die normaliter niet op die faculteit te vinden zijn. Ik kan me voorstellen dat men dan niet veel prioriteit geeft aan het behouden van deze leerstoel.
Ik kreeg het idee dat de schrijvers bedoelden dat ze vinden dat de RW'er(s) meer hadden moeten integreren in de rest van de faculteit. En dat dan via de koffietafel...
Ik vind het belachelijk dat het college van bestuur de aanstelling niet heeft verlengd. Indische filosofie mag wel blijven evenals een humanistische dubbelsleerstoel aan zowel de faculteit godgeleerdheid als filosfie. Als het college echt consistent was hadden ze ref wijsbegeerte ondergebracht bij godgeleerdheid. Een beetje buigen voor een faculteit en je er vervolgens achter verschuilen ook... kinderachtig schandalig en onbegrijpelijk voor een universiteit die bij de beste van europa wil gaan horen. De zoveelste blunder van het college afgelopen jaar!
Inderdaad. Het artikel suggereert ook dat de gang van zaken (universiteitspolitiek, zeg maar) bedisseld wordt in achterkamertjes en daarbij het idee: 'zo is het het nu eenmaal, er valt toch niets aan te doen...' Wat we blijkbaar beter kunnen doen is de heren opzoeken in hun schimmige vertrekken of wat pressie uitoefenen in de universiteitskantine.
Uiteindelijk gaat het om geld.
:roll:
Maar wie van jullie vind het nou echt jammer dat ze weg moeten?
Ik heb wel enkele colleges van hen gevolgd, maar kan niet zeggen dat dat verschrikkelijk relevant was. Het is best leuk om eens filosofie-colleges van een christen te krijgen, maar ik heb niet het idee dat de colleges erg vormend waren. Meestal wel interessant, maar dat is filosofie wel vaker...
Ik denk dat het bestuur het enigszins met je eens is, Liesbeth. Wat er achter dat 'voor ons niet hoeft' speelt, ben ik nog wel benieuwd naar. Nut/waarde? Bezuinigingen (geld, dus)? Postmoderne afkeer van het christelijk denken? Wie zal het zeggen? We hebben hier natuurlijk geen rechtsreekse bron.
En dat is dus absoluut niet het geval. Het hele idee achter bijzondere leerstoelen is nou juist dat er bijzonder onderwijs gegeven kan worden op een publiekrechtelijke (openbare) universiteit, zoals de RUG (zie: artt. 9.53 e.v. WHW) op kosten van de bevoegd verklaarde rechtspersoon (in casu: de Stichting voor Reformatorische Wijsbegeerte). Het enige wat de universiteit beschikbaar moet stellen is een collegelokaaltje met inrichting; m.a.w. het kost de universiteit dus niets extra's. Het salaris van de beste man of vrouw wordt betaald door de stichting.
Kinderachtig en schandalig inderdaad... niet echter omdat je bij de beste van Europa wil behoren (ik denk niet dat reformatorische wijsbegeerte dan je boegbeeld is)... maar omdat je een zogenaamde gemeenschap van vrijdenkers wilt zijn (althans volgens dr. S.K. K., vz. CvB). Als je dat reformatorische wijsbegeerte maar niks vindt, ga dan een academische discussie aan, i.p.v. de leerstoel op te heffen.
Hoewel ik Reformatorische Wijsbegeerte filosofisch gezien niet bepaald geweldig vind, i.t.t. confraters Tamminga & Tamminga, is het handelen van het faculteitsbestuur in dezen nogal regentesk. Ik vind het niet erg dat de leerstoel wordt opgeheven maar het had wel wat netter kunnen gebeuren.
De reactie van professor Schuurman op het gebeuren vind ik populistisch. Zijn oproep was niet zozeer gericht aan ons studenten maar Aan het vrome volk van Nederland, dat geen verstand heeft van wetenschap maar wel van mening is dat de evolutietheorie verdorven is.
Enkele adhesiebetuigingen aan Schuurman's stuk in het ND getuigden van zo'n een simplistische visie op wetenschap dat ik dubbel heb gelegen.
Wanneer men blijft steken in dit bolwerkdenken zal men verder worden gemarginaliseerd.
En het desbetreffende artikel uit het GG waar T&T op hebben gereageerd:
Maar deze briefschrijver citeerde wel ds. Joh. Francke (wie kent hem nog??)! :wink:
was dat dezelfde?
met enige mazzel kunnen we binnenkort een school voor reformatorische wijsbegeerte in roodeschool begroeten.
Die brief heb ik dan weer gemist. Wie richt die school op?
T&T Solutions.