Hallo,
In het onderstaande stukje heb ik een situatie beschreven en ik weet niet wat ik ermee aanmoet. Misschien dat jullie kunnen helpen.
Ik ben dit jaar begonnen met de studie Bewegingswetenschappen en daar kwam ik dit tegen.
Mijn docent ‘Inleiding in de Bewegingswetenschappen’ heeft het boek wat bij dit vak hoort zelf geschreven. Ik had al in een eerder college opgemerkt dat hij vanuit de evolutietheorie naar het menselijk bewegen en ontstaan e.d. kijkt. Ik vond het al jammer dat hij dit niet weergaf als een optie, maar als uitgangspunt, daarmee veroordeelde hij mij en meerdere studenten die dit uitgangspunt niet willen aannemen.
Ik was bezig in zijn boek te studeren toen ik het volgende las:
… Religie is geen verklaringssysteem, maar een product van onze eigen psychologische architectuur. Religie is een poging een verklaring te geven voor de verbijsterende wereld om ons heen. (…) We konden God uitvinden omdat de biologische veranderingen die hebben geleid tot onze grotere hersenen ons dit mogelijk maakten. Voor een koe, een hond, een paling of een paard bestaat God niet, God bestaat alleen in het bewustzijn van de mens. Door de mogelijkheden die de mens heeft is hij in zekere zin gedoemd tot het maken van ‘theorieën’ over de werkelijkheid. Het unieke vermogen van het brein om conclusies te trekken uit waargenomen feiten en deze feiten een zin toe te kennen, is verantwoordelijk voor het ontstaan van scheppingstheorieën. Dat deze theorieën van elkaar afwijken heeft te maken met het feit dat de omgevingen waarin de verschillende scheppingstheorieën ontstonden sterk van elkaar verschilden. Geordende samenlevingen ontwikkelden geordende theorieën, terwijl samenlevingen die volledig afhankelijk waren van de grilligheid van de natuur veelal grimmige en harde religieuze systemen ontwikkelden. (…) Iedere samenleving, hoe ver ook van ons verwijderd in afstand of in tijd, heeft dit gedaan, doet dit en zal dit blijven doen. Alleen al om die reden is het dom om de ene constructie (geloof) boven de andere constructie (ander geloof) te plaatsen in de vaste overtuiging dat de ene constructie beter en meer waar is dan de andere. Aan geloofssystemen is niets waar, zij komen voort uit ons hoofd, en alle hoofden zijn gelijk. Wat het echte geloof is, is dus een kwestie van macht.
(De Geboren Aanpasser, Theo Mulder, 2003, 2e druk (2001) pag. 51-52)
Het gaat mij nu vooral even om het onderstreepte gedeelte. Lijkt het nou zo, of is het zo dat ik als christelijk student/leven wezen wordt aangevallen vanwege mijn geloof? Is dit normaal, dat dit op deze manier gebeurt en met een dergelijke bruuskheid?
Ik weet niet wat ik hiermee moet. Ik vind dit heel erg moeilijk, want ik voel mij persoonlijk aangevallen. Ik voel mij in een hoek gedreven terwijl dat nergens voor nodig is. Misschien dat één van jullie mij kan helpen hoe ik hiermee om moet gaan. Ik gooi het gewoon in de groep.
Met vriendelijke groet,
Renske
Wat ik er nog aan toevoegen wil.
In zijn boek schrijft de heer Mulder dat hij wel respect heeft voor de gelovende mens. "Jazeker wel, ik besef heel goed hoeveel steun mensen eraan ontlenen en hoe belangrijk het is om een klink te hebben waaraan je je vast kunt grijpen als je valt, maar de klinkt zit nergens aan vast. Het is de klink in je eigen hoofd. Daarmee is religie tegelijkertijd de meest menselijke eigenschap die we bezitten. Het is de religie die ons in de meest letterlijke zin tot mens maakt. Alleen de mens heeft hersenen die groot genoeg zijn om een god te creëren en alleen de mens is bang genoeg om een god nodig te hebben."
Moeilijk hoor!
Voor mezelf denk ik dan: laat hem maar lullen. Uiteindelijk is ook zijn theorie aan zijn menselijke brein ontsprongen. Wat lastig is: het is op zich wel een aannemelijke theorie. Daarentegen blijft het een theorie die net zo min gebaseerd is op feiten...
Dus: laat die man zijn mening hebben, ik hoef het niet met hem eens te zijn..
Renske,
eerst even inhoudelijk op hetgeen jij in het boek van je docent las:
De man zegt zelf dat God alleen bestaat in ons bewustzijn. Dan vraag ik me toch af hoe God daar is gekomen, en dan ook in de hoofden van miljarden mensen, door de eeuwen heen. Eigenlijjk bestond God al in het bewustzijn van de mens vanaf het begin van de geschiedenis. Nu zijn er twee opties: of het is inderdaad een uitvinding van ons en God bestaat dus helemaal niet, zoals jouw docent beweert. De enige andere mogelijkheid is dat God wel bestaat. Ik noem nu even een paar dingen die misschien aantonen dat het nog helemaal niet zo gek is om in het laatste te geloven.
In alle ontwikkelde religies tref je 'de ervaring van het numineuze' aan. D.w.z. een soort huivering of ontzag voor iets 'hogers'. Datgene waardoor dit gevoel wordt opgewekt is het Numineuze. Hoe ver terug je ook gaat in de tijd, de ervaring van het numineuze lijkt net zo oud als de mensheid. Ook hier geldt: of het is een kronkel van de mens, of een rechtstreekse ervaring van het bovennatuurlijke.
Alle mensen erkennen, voorzover in de geschiedenis bekend is, een of andere vorm van moraal, wat duidelijk wordt in termen als 'ik zou moeten' of 'ik mag niet'. Alle mensen worden veroordeeld, niet door een onbekende ethiek, maar door hun eigen regels. We erkennen als het ware een morele wet, die we onderschrijven en overtreden tegelijk. Ook hier geldt: of het is een onverklaarbare illusie of een 'openbaring'.
Nu gebeurt het bij sommige mensen, bij ons christenen bijvoorbeeld, dat we nummer 1 en 2 met elkaar in verband brengen. Datgene waarvoor wij ontzag voelen wordt de bewaker van de moraal waartegenover wij een verplichting voelen als het ware. Om 1 en 2 met elkaar te verbinden lijkt logisch, maar is het niet. Daarom doet ook niet iedereen het. Vele delen van de mensheid hebben deze stap geweigerd; amorele religie en niet-religieuze moraal bestonden en bestaan allebei. Misschien was er maar één volk dat werkelijk als natie tot die stap heeft besloten, namelijk de Joden. Misschien is het krankzinnig, anders is het de waarheid.
Het Christendom kent dan nog 'Datgene dat tegelijk terecht de natuur vervult van het Numineuze en ons geweten vervult met de wet van de moraal, namelijk Christus. Deze bewering is zo schokkend, dat er maar twee mogelijkheden zijn. Of deze man was volkomen krankzinnig en ontaard, of Hij was en is precie wat Hij zei. Een tussenweg is er niet. Als de historische gegevens de eerste hypothese onmogelijk maken, moeten we de tweede aanvaarden. En voor wie dat doet, wordt al het andere dat christenen beweren, geloofwaardig.
Dat even over 'het geloof als uitvinding van de mens zelf'.
Wat hij zegt over dat het dom is om het ene geloof boven het andere te stellen, en dat geloofssystemen uberhaupt dom zijn en niet waar, dat is natuurlijk schokkend, maar ik denk dat dat gewoon mag onder het motto 'vrijheid van meningsuiting'.
Oh ja, mijn dank gaat uit naar de geweldige C.S.L.
Ik zie zulke teksten vaak niet zo expliciet; maar je merkt zeker dat deze opvatting veel leeft onder mensen. En in feite vind ik dat je hier als christen (of als religieus iemand) wordt aangevallen; want je wordt m.i. als iemand gezien die religie (mogelijk onbewust) nodig zou hebben om verklaringen te geven voor verbijsterende dingen in de wereld, terwijl zijn opvatting is, dat het dom is om een constructie (een geloof) boven een ander geloof (/constructie) te plaatsen.
Zoiets kun je m.i. alleen zó stellig zeggen als je aanleiding hebt om 100% zeker te weten dat religie onzin is. Anders is de stelling onzin; want dan is het juist logisch om het een boven het andere te plaatsen, om de waarheid van het geloof te achterhalen.
Hij heeft een heel duidelijke opvatting: geloof is een kwestie van macht; en dat is m.i. niets meer dan een aanname, gebasseerd op wat historische kennis.
Praat hij hier ook telkens over op college? Dan zou ik me er aan storen, en misschien eens vragen waarom hij hier zo'n nadruk op legt ; maar dat is niet zo eenvoudig. Zelf heb ik netzoiets als Ard: hij mag z'n eigen opvatting hebben; maar zodra hij anders denkenden belachelijk maakt, lijkt me dat niet goed.Als algemene regel vind ik dat te makkelijk. (edit: om te denken dat is zijn mening)
Wel vraag ik me af hoe die man aan die wijsheid komt. Is hij geen neuropsycholoog/bioloog of arts, beweert hij dit vanuit enige kwalificatie?
Verder is de theorie behoorlijk licht. Het is een mogelijke verklaring zonder dat er bewijzen voor kunnen worden gegeven. Een idee.
Zelfs als je ten dele meegaat in zijn gedachte dat grotere hersenen tot het vermogen tot aanbrengen van structuren door de mens hebben geleid, geeft dat nog geen argument tegen de waarheid van die observatie. De idee dat die observatie onzin is, is speculatief.
Tenslotte is het voor te stellen dat religie cultuurbepaald is.
Ook mijn argumenten zijn geen argumenten voor God of religie maar de gevolgtrekkingen van de man zijn op zijn minst abitrair.
Maar ik zou je niet aangevallen voelen, dit is de wereld.
Heel erg bedankt allemaal al voor jullie reacties!
@maurice: tnx voor je stukkie, leuk om te lezen. Voor mij heb je aardig gelijk, maarja ik denk niet dat ik hiermee een docent kan overtuigen. Niet dat dat moet oid. magoed...
@Carloz: Op college gaat hij helemaal vanuit de evolutietheorie alles bespreken. Er komt ook herhaaldelijk terug dat hij praat over vele miljarden jaren geleden toen de eerste primaat ontstond, dat soort dingen. Het is niet echt zo dat hij het christelijk geloof belachelijk maakt, maar hij plaats bv wel opmerkingen zoals: De Heer heeft de evolutietheorie geschapen. Dit om de discussie schepping/evolutie te ontwijken.
@Perikles: Deze man is Professor Dokter. Dus ik denk dat hij wel enige graad heeft. Verder heb ik niet het gevoel dat hij dit allemaal objectief geschreven en gezegd heeft en dus eigenlijk gewoon zijn eigen mening loopt te verkondigen.
Nogmaals, tnx voor jullie reactie!
Komt nog bij dat vanuit de wetenschap de evolutietheorie wordt gezien als iets absoluuts. Er wordt dan vaak voorbijgegaan aan het feit dat er vele meningen, tegenstrijdigheden, gaten en onzekerheden zijn met betrekking tot de evolutietheorie. Dit is opzich niet anders dan bij het (christelijk) geloof. Wat misschien nog wel belangrijker is is dat de evolutietheorie uitgaat van net zoveel vooronderstellingen als het creationisme en dat je die vooronderstellinge moet aannemen en dus geloven.
Vanuit de filosofie gezien ligt het nog allemaal wat ingewikkelder. Hierbij is het zo dat àls er een God bestaat en almachtig is. Deze zich moeiteloos zou kunnen onttrekken aan plaats en tijd, om nog maar te zwijgen over nog meer dimensies dan wij nu kunnen kennen en doorzien.
Het misschien wel belangrijkste punt is dat geloven een extra stap vergt na het rationele. De aanhangers van de evolutietheorie proberen het geloof onderuit te halen met rationele argumenten, omdat er in hun wereld niet meer bestaat dan het rationele. Zou je alles weten, dan zou je ook alles kunnen begrijpen. Wij geloven daarentegen dat het geloof boven de ratio uitstijgt en zelf zorgt voor een zeker weten, ook al kunnen we dat niet (rationeel) uitleggen. Hieronder vallen dan ook ontastbare dingen als engelen, demonen het bestaan van een hemel en de eeuwigheid. Omdat dit buiten de ratio valt is het geloof zelf vanuit onze 'mening'/geloof niet rationeel uit te leggen. Hierdoor wordt een gesprek met een evolutionist bemoeilijkt omdat je een verschillend uitgangspunt (vooronderstellingen) hebt.
Praktisch: In je studie wordt je meer of minder (afhankelijk van de soort studie) aangevallen op je geloof. Geloof wordt echt gezien als 'Opium voor het volk' zoals Stalin dat uitdrukte. Het is lastig om te bepalen wat je ermee moet doen. In kleine kring kun je het erover hebben met medestudenten of een docent, maar in een collegezaal is dit meestal vooral jammer van je tijd ;)
anyways succes!
PS bidden mag altijd
PS2 het geloof blijft op één punt sowiezo geloofwaardiger: het ontstaan van het heelal. Dat een God dat geschapen heeft is geloofwaardiger dan een spontane knal uit het niets
@Feranderd (mooie naam btw)
Ja, volgens mij zal dit ook niet de laatste keer zijn dat ik zoiets tegenkom. En ik denk eigenlijk ook dat je er niet heel erg veel aan kunt doen, maja, je komt t voor de eerste keer tegen en het komt je behoorlijk rauw op je dak vallen.
Verder bedankt voor je reactie en tipz.
Je kunt er denk ik inderdaad maar beter aan wennen. De gedachte dat religie een achterhaald begrip is zul je, denk ik, wel vaker tegenkomen. Op zich hoeft dat niet per sé erg te zijn (al is het in het begin ff wennen). Het dwingt je namelijk ook na te denken over je geloof en je overtuigingen en dit staande te houden (en eventueel uit te dragen) in een wereld die er heel anders over denkt. Kennis van het niet-geloven in God en de motieven daarvoor zijn volgens mij ook helemaal niet slecht voor een Christen.
Persoonlijk vind ik het wel ietwat raar dat dit als een vaststaand feit en niet als een theorie wordt gepresenteerd. Had dit bijvoorbeeld in een boek van een andere schrijver gestaan, dan was er waarschijnlijk gepraat over 'de theorie van...', of 'volgens ... is religie niet meer dan...'. Als het gaat om kennis van theorieën kan dit dan wel tentamenstof zijn, maar als het gaat om kennis van religie lijkt me dat wat onzin. Daarvoor ontbreekt elk toetsbare kader. Maar, aan de andere kant, de niet-christelijke universitaire wereld denkt nog wel eens wat anders dan wij gewend zijn...
Je kunt het inderdaad als een persoonlijke aanval opvatten. Je kunt het ook opvatten als een theorie van iemand over religie. Die zul je nog wel meer tegenkomen. Kennis daarvan is niet verkeerd. En, zeg nou eerlijk, uiteindelijk is het voor hem vervelender om zo'n mening over God te hebben...
Ik heb zelf ook een keer zo'n professor meegemaakt, hij had als vakgebied management, maar hij wist wel in 3 regels het complete christelijke geloof te ontkrachten, op basis van zijn eigengevonden theorie waar, aan de stellige toon waarmee het geponeerd werd te horen, geen speld tussen was te krijgen. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat er onder acamici als deze de grootste fundamentalisten zitten. Zo ongelooflijk star als ze kunnen reageren op mensen die 'geloven' ipv weten. Maar goed zoals Kars al zei, dit is de wereld en zulke mensen zul je altijd wel blijven tegenkomen.
Helaas hebben 'zij' het voordeel dat vandaag de dag de ratio en wetenschap als hoogste standaard worden gezien, en dat dus alle niet-rationele argumenten zonder pardon van tafel worden geschoven met 'je bent dom als je dat gelooft'. Gelukkig hebben ze naar eigen zeggen vaak nog wel respect voor de mensen die een God nodig hebben om in te geloven, hoewel ik het vaak meer als een denigrerend medelijden zie. 'Ach die arme mensen, vestigen hun hoop nog steeds op een bijna dovend kaarsje omdat ze hun ogen sluiten voor het lichtknopje aan de muur'.
Ja, opt moment heb ik ook weer zoiets van. Ja tzal allemaal wel wat die man beweerd. Maarja, in college bots je er dan wel weer tegenaan. Verder heb je denk ik wel gelijk dat het jammer is dat hij zo'n beeld en mening van God heeft, terwijl het zo anders kan zijn.
Tnx iig... :)
:D
wat ik niet snap is dat je in een boek voor bewegingswetenschappen het geloof moet aanvallen. Bij het ontstaan van de mens e.d. kan ik me voorstellen dat iemand de evolutietheorie aanhangt, maar om dan meteen een ethische kwestie te van gaan maken...
Verder ben ik het met de vorige sprekers eens. Laat hem verder maar l*llen. Als hij het tijdens colleges ook gaat doen. Tja.
Lastig puntje:
Bid voor hem dat hij het anders mag zien. ook al heb je daar in dit boek al niets meer aan.
hmm... opt moment heb ik zoiets van, volgens mij heeft dat niet veel nut. Misschien btje verkeerd beeld, maar ik kan me niet echt voorstellen dat zo iemand door mijn gebed zou kunnen veranderen.
kan ik me voorstellen, maar k dacht daaraan omdat we het daar o.a. gisteren op BK over hebben gehad. Maar daarom zei ik ook al: lastig puntje
BTW
niet geschoten is altijd mis...
dat kan ik niet helemaal rijmen met je onderschrift
Op zich vind ik het niet lastig om voor zo iemand te bidden. Mij prima, en als ik het doe, dan doe ik het ook wel met de overtuiging dat er iets kan worden veranderd. Maar als je al van te voren bedenkt van, Tsja lijkt me weinig nut hebben... kweenie hoor, maar ik vraag me af wat er bijvoorbeeld zou kunnen veranderen.
niet geschoten is altijd mis. tsja, kun je dat in deze situatie zeggen?
onderschrift is quote van ghandi die ik net tegenkwam, maar op zich heb je wel gelijk...
misschien een beetje impulsief er neer gezet.
ok