Gisteren was de kinderarts Paul Brand te gast bij Knevel en Van den Brink. De christelijke arts pleitte in het programma voor uitbreiding van de euthanasiewet, zodat in bijzondere gevallen ook voor kinderen euthanasie kan worden geregeld. Zijn pleidooi werd voorpaginanieuws op en is te bekijken via van Knevel en Van den Brink. Voor de duidelijkheid: het gaat hier niet om euthenasie bij pasgeborenen - het onderwerp van het OV-forum van 14 juni - maar om euthenasie bij iets oudere kinderen, die wel een eigen keuze kunnen maken, maar officieel nog wilsonbekwaam zijn.
Ik vond Brands verhaal wel steekhoudend. Hij vertelde over een jongetje dat zoveel vocht in z´n longen had, dat hij 120 keer per minuut adem moest halen. Die jongen moest al zijn energie steken in ademhalen en kon slechts met moeite soms een woord uitbrengen. De artsen kon dat longvocht wel afvoeren en dan had hij een uurtje geen last. In die korte periode had de jongen aangegeven echt niet meer verder te willen. Brand noemde dit een geval waarin hij graag de wens van die jongen had vervuld. Daar kan ik goed inkomen en wat dit betreft ben ik het met hem eens.
Aan de andere kant: palliatieve sedatie (patient in coma brengen en geen voedsel en drinken geven waardoor die sterft) mag volgens mij wel. Kies daar dan voor, zou ik zeggen. Maar er zijn kennelijk ook gevallen waarin dat niet echt een optie is, ofzo. Overigens zie ik op ethisch vlak geen verschil tussen palliatieve sedatie en euthanasie: in beide gevallen bepaalt een mens grotendeels het moment waarop iemand sterft.
Hoe dan ook: wat vinden jullie van Brands pleidooi? En wat vinden jullie van palliatieve sedatie?
Om in te gaan op het verhaal van dat jongentje: of je hier overgaat op levensbeeïndigend handelen hangt af van de prognose die hij heeft. Is er een kans dat hij weer (iets) beter wordt, dan moet je hem vanzelfsprekend in leven zien te houden zodat hij weer op kan knappen.
Als zijn prognose echter niet gunstig is zou je hem waarschijnlijk het beste palliatief kunnen sederen (wat overigens iets anders is dan euthanasie), je houdt hem toch alleen maar met apparaten etc in leven houdt. Dan moet je de keuze maken: laten we hem hier lijden door onze medische kunstjes of laten we hem rustig sterven?
NB: euthanasie is meer actief dan palliatief sederen; eerstgenoemde is bijvoorbeeld het geven van een 'spuitje'.
Op beide punten heb je gelijk: de prognose legt inderdaad veel gewicht in de schaal. In bovengenoemd voorbeeld was het zo, dat het alleen maar slechter zou gaan. En palliatieve sedatie is officieel gezien inderdaad wat anders dan euthenasie. Maar het blijft een feit dat ook bij palliatieve sedatie een arts een einde maakt aan het leven van een mens. Dan blijft de vraag: waarom zou euthenasie verboden moet zijn bij kinderen als palliatieve sedatie wel legaal is.
Goede discussie hoor. Maar is euthenasie iets anders dan euthanasie. Zo niet, dan lijkt het me goed om de correcte Nederlandse benaming te gebruiken en de topictitel aan te passen.
Jongens, het is denk ik voor jullie een goed idee om naar de OV-lezing te gaan op 14 juni over kindereuthanasie!
Palliatieve sedatie is het in coma brengen van een mens en geen vocht meer toedienen, hoe dan ook, ook zelfdoding. Je weet dat wanneer je jezelf in coma laat brengen je binnen twee weken zult komen te overlijden door uitdroging.
Ik zie alleen het verschil tussen euthanasie en palliatieve sedatie dat palliatieve sedatie meer op een natuurlijke dood lijkt dan euthanasie, maar het verder toch neerkomt op zelfdoding.
Wanneer je tegen euthanasie bent vind ik het hypocriet wanneer je wel voor palliatieve sedatie bent, of ben ik nu kortzichtig?
Nuttige tekst.
"Essentieel is dat bij palliatieve sedatie medicatie nooit hoger gedoseerd wordt dan noodzakelijk is om de symptomen te bestrijden. Wordt toch hoger gedoseerd dan treedt er een verschuiving op van symptoombehandeling naar levensverkortend handelen en dat kan bij palliatieve sedatie nooit de bedoeling zijn."
he roelos, ik snap nou niet helemaal dat je dit soort opmerkingen plaatst... Iemand die palliatief gesedeerd wordt krijgt de pijnverlichtende middelen binnen via een infuus, vermengd met een fysiologische zoutoplossing, dus diegene zal niet aan vochtgebrek sterven. Pas in het laatste stadium van sedatie wordt de dosis zo opgevoerd dat je helemaal in coma ligt. Op dit moment is het te verwachten dat zo iemand binnen een week komt te overlijden, wat je prima kan zonder eten.
Sedatie is juist een manier waarbij je, als in het eindstadium van je ziekte je hele bewustzijn wordt gecontroleerd door pijn, of ondraaglijk lijden (zoals je continue bewustzijn van je ademhaling). Even te vergelijking: een 'normaal' persoon haalt ongeveer 1 keer per 5 seconden adem. Deze jongen haalt twee keer per seconde adem. Dat is bijna even hoog als je hartslag in de vetverbrandingszone!
Ik kan me dan ook goed voorstellen dat, als je in situatie terecht komt, je je er niet langer bewust van wil zijn.
Maar in het kader van de discussie over euthanasie: de vorm van palliatieve sedatie zoals wij die nu kennen was ten tijde van de euthanasie-wetgeving nog in zijn kinderschoenen. De wetgever koos er op dat moment voor om niet te wachten met deze wetgeving, omdat dat voor vele mensen zou betekenen dat ze al door natuurlijke oorzaken waren komen te overlijden voordat euthanasie kon worden uitgevoerd. Ik denk dat vanuit de argumenten die er toen lagen, en de kamermeerderheid die er toen bestond voor de wettelijke mogelijkheid voor euthanasie (die trouwens nog steeds bestaat), er de juiste beslissing genomen is. Als je euthanasie op deze manier wil gebruiken, dan wacht je niet zomaar totdat er nog duizenden zijn gestorven, die smachtten naar de uitkomst van de dood.
Maar met de opkomst van palliatieve sedatie, en het uitgekomen belang van mantelzorg, is het euthanasie vraagstuk wel een stuk complexer geworden dan dat het toentertijd was. Er zijn in principe nieuwe argumenten nodig om te kiezen voor euthanasie, die een stuk minder eenduidig zijn dan het verlichten van pijn bijvoorbeeld.
@ Matthijs: volgens jou sterft een patient bij palliatieve sedatie dus niet door uitdroging, maar door een verhoging van pijnverzachtende middelen die leidt tot een comateuze toestand. Maar dan blijven de stelling en vraag van Roel staan: palliatieve sedatie lijkt meer op op een natuurlijke dood, maar blijft een soort zelfdoding. Is het dan niet hypocriet om tegen euthanasie te zijn, maar voor palliatieve sedatie? Wat vind jij hiervan?
dat het niet waar is. Je raakt comateus van sedatie, je gaat er echter niet dood aan. Je sterft aan de gevolgen van de ziekte, in het geval van deze jongen: je verdrinkt langzaam in je lichaamsvocht. Palliatieve sedatie gaat samen met een vorm van passieve euthanasie: een combinatie van niet langer behandelen en pijnbestrijding.
Volgens mij betekent dat gewoon dat als je euthanasie en sedatie gelijk stelt dat je niet begrijpt wat er gebeurt...
palliatieve sedatie is wel een stuk menselijker als je geen euthanasie wil plegen. en als ik die defenities van mazzhijs lees dan ligt euth. een heel eind van p.s. (want ik begrijp dat je er niet eerder van overlijdt)
ik heb die aflevering verder niet gezien, maar in de wet staat dat vanaf 12 jaar hij wel medezeggenschap heeft. en als de arts ook vind dat die jongen een goed betoog heeft voor het staken of beginnen van een behandeling mag de arts voldoen aan de wens van de jongen.
en vanaf 16 mag je al beslissen over je behandeling: wel of niet doorgaan, etc. (je ouders moeten dan alleen de kosten betalen)
Even een christelijke visie. Bij euthanasie elimineer je de 'wonder'kans volledig, welke je bij palliatieve sedatie wel volkomen laat staan. Lijkt me dus duidelijk: Euthanasie niet, palliatieve sedatie wel. Dit geld voor ieder individu ongeacht leeftijd, wat mij betreft.
God is toch almachtig? De 'wonder'kans valt m.i. niet te elimineren.
nou als je iemand een 'spuitje' geeft lijkt me wel dat diegene daaraan overlijdt...
Volgens mij gaat het in principe niet of je God nog de kans geeft om in te grijpen. Want dan kan God inderdaad ook tegen zo'n spuitje in gaan.
Het probleem van euthanasie is de achterliggende gedachte: de mens bepaalt wanneer hij sterft. Het is geheel in de lijn van de mens die als God wil zijn dat mensen tegenwoordig bepalen wanneer en of ze kinderen willen hebben. Dat ze kinderen die eventueel gehandicapt ter wereld zullen komen laten aborteren.
Ik denk dat dat het grootste bezwaar tegen abortus is.
Om hier verder in te gaan op de discussie van donderdag:
In het debat werd een paar keer 'consensus in de vereniging van kinderartsen' genoemd als factor in het bepalen van ondraaglijk en uitzichtloos lijden. Destijds wilde ik hierover een vraag stellen, maar dat kan ook hier (en dan aan de medici onder ons): is die consensus onder artsen onderling de gebruikelijke praktijk inzake dingen waar de biologische kennis geen (totale) uitkomst biedt?
Sowieso lijkt me 'consensus' een vreemd woord; dat is immers een compromis, waar iedereen zich een beetje in kan vinden maar niemand eigenlijk echt blij mee is. Net als de intentieverklaring, zeg maar. ;)
In het beste geval is een consensus van een groep kinderartsen inzake het begrip 'ondraaglijk en uitzichtloos lijden bij pasgeborenen' (buiten de biologische kennis) intersubjectief. Vaak komt het in zekere zin ook neer op speculatie, verwachtingen zeg maar. Ik vraag me echter af of dit criterium (d.w.z. intersubjectieve consensus) voldoende is om te (kunnen) beslissen over leven en dood. Maar ja, wat hebben we anders? Moeten we het hier mee doen of: het gewoon niet doen?
Beste amice Havinga, kunt u uw vraag nog één keer stellen? Ik heb de inleiding meegekregen, maar ben op zoek naar de vraag.
Wat ik me afvraag is of het in de medische wereld gewoon is bepaalde dingen te beslissen of te bepalen op basis van consensus tussen artsen. Ik weet niet of het nu duidelijker is en misschien kan dat ook niet. Gwoon goud lezen ja...
Doei!
Op je eerste vraag kan ik je helaas geen antwoord geven. Wat betreft je tweede vraag - 'is dit criterium (d.w.z. intersubjectieve consensus) voldoende om te (kunnen) beslissen over leven en dood?' - ga ik mee met je eerste suggestie: doe als dokter wat je kan, want de enige andere opties is apathisch toekijken. Het liefst zou je als dokter in deze situaties natuurlijk precies weten wat de gevolgen van het al dan niet ingrijpen zijn, maar die gevolgen ken je domweg niet volledig, dus dan moet je maar roeien met de riemen die je hebt. Als het niet kan zoals het moet..
'k Vind het wel jammer dan ik alleen op deze doodoeners kon komen, want het is wel een interessante vraag, net zoals de vraag van amice Huls bij de lezing. Verhagen vertelde eerst dat dokters in Nederland niet graag de voeding bij een kind stopzetten, omdat ze niet precies weten wat er dan bij een kind gebeurd. Maar over de dood zelf weten ze helemaal niets* en daar werken ze wel doelbewust naartoe. Ook dan handel je als dokter op basis van een vermoeden, maar opnieuw geldt dan volgens mij: wat moet je anders? Ik vermoed wel dat er ook andere opties zijn, maar daar kan ik nu even niet op komen.
Vandaag in het Nederlands Dagblad (pagina 11) een interview met een voormalig huisarts over zijn ervaringen met euthanasie. Hij heeft hier ook een boek over geschreven: Gifmenger tegen wil en dank.