Geertsma schreef: Kan me ook voorstellen dat dat te maken heeft met cultuurverschillen tussen het westen en die gebieden. Hoe men in het algemeen de dingen benadert.
Kan me ook voorstellen dat we gewoon verwend zijn...
+0
Joachim Sickbock
Ik (om maar even wel een onderwerp in de zin te plaatsen) kan me ook voorstellen dat media een vertekend beeld geven. Er zullen daar vast christenen zijn die zich verootmoedigen, maar misschien ook christenen met een hart zo hard als dat van Farao. Geloof de media nooit voetstoots!
Wat vinden jullie trouwens van het idee van de (belangrijkste) punten die op dit topic genoemd zijn, een brief te maken en die te sturen naar Ronald Plasterk, de columnist van Buitenhof?
Wij zijn immers studenten en zouden in staat moeten zijn een goed geformuleerd weerwoord te geven. Het moet uiteraard een genuanceerde brief worden, want de reacties op dit topic verschillen nogal.
Zo'n brief kan Plasterk duidelijk maken waarom er Nederlandse christenen bestaan die niet 'ietsist' zijn, wel veel moeite hebben met het verband tussen 'God is liefde' en de tsunami, maar toch in God blijven geloven (misschien zelfs in de God van zondag 10).
Of zoiets. Zeg maar hoor, misschien is het een heel dom idee, maar in ieder geval is dit het inderdaad: een ideetje.
+0
Geertsma
wouter schreef: Kan me ook voorstellen dat we gewoon verwend zijn...
In zekere zin wel, denk ik. In het westen is men tegenwoordig nogal geneigd alles controleerbaar te houden. Dat zie je duidelijk als er weer eens iets gebeurt: met alle macht moet er dan ergens een schuldige gevonden worden. Het accepteren dat er rottige dingen gebeuren in de wereld is er niet echt meer bij. Het zoeken naar een schuldige voor het probleem (en dan in dit geval God) wordt dan belangrijker dan het leren omgaan met ellende.
Aan de andere kant: dit is misschien iets wat op afstand gebeurt, maar veel ellende vindt dicht bij huis plaats. Misschien dat door onze cultuur wij daarbij sneller met vragen en twijfels komen, maar ik zou daar dan toch niet te hard over oordelen. Ook als mensen sowieso aan God gaan twijfelen als dit soort dingen gebeuren. Daar help je namelijk niemand mee...
+0
Koning David
Zo'n brief kan Plasterk duidelijk maken waarom er Nederlandse christenen bestaan die niet 'ietsist' zijn, wel veel moeite hebben met het verband tussen 'God is liefde' en de tsunami, maar toch in God blijven geloven (misschien zelfs in de God van zondag 10).
Of zoiets. Zeg maar hoor, misschien is het een heel dom idee, maar in ieder geval is dit het inderdaad: een ideetje.
Prima idee. Maar dat heb ik op MSN al gezegd. Succes. En plaats je brief en Plasterks reactie in de SiC.
+0
Koning David
Geertsma schreef: Waarom niet?
Omdat het niet logisch is. Jij beroept je op een autoriteit, niet op logica.
Geertsema schreef: Hoewel de Bijbel vrij duidelijk is over de goedheid van God, is hij er ook vrij duidelijk over dat we op dit moment nog niet in een wereld zonder ellende leven. En dat God daar niet de schuld van is.
Nou, ken je bijbel, want Jesaja 45:7 doet toch iets anders vermoeden.
+0
Sammy
@symf: goed idee. Ook al lijkt me nog niet makkelijk, als je input nodig hebt hoor ik het wel.
+0
vet
Vandaag: RD's repliek op de ongezouten kritiek die de krant kreeg op zijn uitleg van de ramp als straf van God. Lees wel even over de spelfouten en moeizame constructies heen aub.
Niet te bevatten Fel verzet tegen gedachte dat zeebeving ook een roepstem is
W. B. Kranendonk
Jammer voor de slachtoffers in Zuidoost-Azië, maar de ramp is de straf van God. „Eigen schuld, dikke bult.” Zo vatte een RTL-programma het commentaar van deze krant samen dat op maandag 27 december werd gepubliceerd. Na twee weken van stevige kritiek een poging tot bezinning.
.
„De Bijbel spreekt niet alleen van Gods liefde, maar ook van Zijn toorn”, stelde de hoofdredactie van het RD in het gewraakte commentaar. „Wie daar iets van beseft, weet ook dat Zijn oordelen rechtvaardig zijn. „Uw oordeel, Heer’, kan niet dan vrees’lijk wezen”, zo zegt de psalmdichter. Dan wordt het een wonder dat die oordelen ons nog niet getroffen hebben. Is Nederland, is Europa niet minstens even goddeloos als de Zuidoost-Aziatische gebieden die vrijdag zo zwaar geteisterd werden? Gebieden waar de mensen het toch al zo moeilijk hebben om in een redelijk bestaan te voorzien. Daarbij gaat het er om dat Gods oordelen tot bekering zouden leiden. Alleen dan zien we dat de aarde vol is van Gods goedertierenheid”, aldus de commentaarschrijver.
.
Deze gedachtegang heeft geleid tot een xxstorm van onbegrip en verontwaardiging. Afgelopen maandagavond besteedde RTL4 er een uitzending aan, een dag later BNN. Beide omroepen toonden zich verontwaardigd over de hardvochtigheid van „deze absurde opvatting.” Kamerlid Naima Azough van Groen Links vergeleek de gewraakte opvatting met het moslimsfundamentalisme en vroeg zich af waarom het nu in Den Haag zo stil bleef. Als hetzelfde was gezegd door een moslim dan zou volgens de parlementariër de wereld te klein zijn geweest.
.
Via brieven en e-mail kwamen bij de redactie ook enkele tientallen reacties binnen, meest van niet-lezers die het commentaar op internet hadden gelezen. De toon was heftig. Een kleine selectie van de ingekomen stukken.
.
Iemand liet ons weten dat we „na het walgelijke artikel ieder moment van de dag over onze schouder moeten blijven kijken omdat een tsunami over ons zal rollen. Dit soort duivelse uitlatingen zullen door God worden bestraft.”
.
Iemand die duidelijk afscheid heeft genomen van het christendom schreef: „Als dit iets met geloof te maken heeft, geef mijn portie dan maar aan fikkie. Ik ben van mening dat jullie krant op gelijke hoogte staat met extremisme (…) Denk eens een beetje na voor u weer belachelijke, nog erger beledigende, koppen in uw krant zet. Er komt een ogenblik dat mensen het niet meer pikken. Ik doe het nu al niet meer. Mijn mening is dat men u keihard moet aanpakken; indien nodig het verbieden van uw krant.”
.
Een derde verweet de krant gemeen te zijn, „laf en laag en ontbloot van ieder menselijk gevoel. Äls ik met zulke mensen die dit schrijven of daar achter staan in een hemel zou moeten zitten, rende ik er gillend uit.” Een briefschrijver sprak van een belachelijke God Die op tirannieke wijze regeert, waar hij niets mee te maken wil hebben. „Stelletje mafkezen. God is liefde!”
.
De kritiek is hard en geeft te denken. Ze verdient ook om er over na te denken. Deze opmerkingen kunnen niet zomaar van tafel worden geveegd in de zin van : Zo denken niet-christenen nu eenmaal. Dit soort kritiek stelt wel degelijk vragen aan ons als redactie en -breder- aan de kring waaruit deze krant voorkomt.
.
Duidelijk is dat vragen omtrent het Godsbestuur tot de moeilijkste van de theologie behoren. De Bijbel stelt zelf de retorische vraag: Wie kan Gods wijs beleid doorgronden? Geen mens. Dat op zichzelf is reden voldoende om voorzichtig te zijn met het duiden van Gods handelen in geschiedenis en wereldgebeuren. Zeker in dramatische of traumatische situaties. Juist dan kan een theologisch correct antwoord als gemakzuchtig of kil overkomen. Gemakzuchtig omdat we met een sluitende constructie snel voorbij kunnen gaan aan de existentiële, schier onoplosbare vragen die een ramp als de zeebeving in Azië stelt. Kil omdat een theologisch juist antwoord niet de tegemoet komt aan het onpeilbaar leed van de getroffenen.
.
Een ramp als de zeebeving in Azië gaat ons menselijk bevattingsvermogen te boven. Bij het dodental kunnen we ons niets meer voorstellen. Meer dan 165.000 doden! En dan het onbeschrijfelijke verdriet van nog veel meer rouwenden, daklozen en berooiden, waaronder ontzaglijk veel kinderen. Mensenwoorden schieten tekort om het te beschrijven, laat staan troost te bieden.
.
Bij dit overweldigend en alles vernietigend lijden dringen de vragen naar de zin van het lijden zich op. Hoe kan dit? Waarom toch? En waarom juist in Azië? En niet in Europa? Of in Amerika? Die vragen zijn begrijpelijk en tegelijk voor ons mensen onoplosbaar.
.
Laten we voorzichtig zijn met te veronderstellen dat er een directe relatie ligt tussen een ramp in die volken treffen en hun zonden. Zeker, niet kan ontkend worden dat de Bijbel spreekt over Gods oordelen op deze aarde. De ganse werld ligt vanwege de zonde van de mensheid onder Zijn vloek. De hele schepping zal daarvan de gevolgen ondervinden op microniveau en op macroniveau. Bij het uitvoeren van Zijn oordeel maakt de Heere gebruik van kosmische krachten. Om een voorbeeld te noemen: In Openbaring 8:8 en 9 staat: „En de tweede engel heeft gebazeuind, en er werd iets als een grote berg, van vuur brandende, in de grote zee geworpen; en het derde deel der zee is bloed geworden. En het derde deel der schepselen in de zee, die leven hadden, is gestorven; en het derde deel der schepen is vergaan.” Dacht de redacteur van NRC Handelsblad hieraan toen hij vorige week boven een reportage over de ramp de kop plaatste: „Een ramp met catastrofale, zo niet bijbelse proporties”?
.
Maar het hovaardig te beweren dat de bewoners van de getroffen regio deze ramp als bijzondere straf gekregen hebben omdat ze zondiger zijn dan andere aardbewoners. De Heere Jezus Zelf wijst in Lukas 13 een dergelijke redenering radicaal af. Hij wijst daar op de achttien slachtoffers die omkwamen toen de toren van Siloam omviel. „Meent gij dat deze schuldenaars zijn geweest, boven alle mensen die in Jeruzalem wonen?” Heet duidelijk zegt de Heere „Neen zij; maar indien gij u niet bekeert, zo zult gij allen insgelijks vergaan.” Daarmee wijst Hij op de roepstem die van het ongeval, de ramp uitgaat. Calvijn zegt in zijn verklaring van deze tekst dat de Heere juist aangeeft dat deze achttien slachtoffers „niet juist de meest goddelozen waren geweest, maar dat in de ramp die hen getroffen heeft, alle mensen reden tot vrezen gegeven was. Want indien God in hen een voorbeeld van Zijn gericht gegeven had, zo zouden de andere mensen, al bleven zij een tijdlang verschoond, evenmin Zijn hand ontvluchten. Christus verbiedt de gelovigen niet om nauwlettend acht te geven op de gerichten Gods, maar Hij beveelt hen daarbij aan met hun eigen zonden te beginnen. Daaruit toch zal dit voordeel voor hen voortvloeien, dat zij de straffen Gods door een vrijwillig berouw voorkomen.” Rampen en onheilen zijn voor de mensen op aarde dus roepstemmen om zich te bekeren. Vandaar dat in het commentaar van deze krant geschreven stond: „Daarbij gaat het er om dat Gods oordelen tot bekering zouden leiden.” De bekende apologeet C. S. Lewis gebruikt in dit verband het beeld van de megafoon. Met het lijden van mensen wil God het geluid waarmee Hij in de Bijbel spreekt versterken. Geen beschuldigende vinger dus naar de slachtoffers in Azië, maar alle reden tot zelfonderzoek.
.
Dat het daarom gaat, is ook duidelijk gemaakt aan mensen die verontwaardigd reageerden op het commentaar. Middels een brief of email ontvingen zij een nadere toelichting. Ons commentaar was vooral bedoeld als een oproep tot realisme, tot bezinning. „Met Kerst vieren wij dat Jezus, Gods Zoon, naar de aarde kwam. Maar waarom eigenlijk? Om zondige mensen weer met God te verzoenen. Voor ons mensen niet bepaald iets om trots op te zijn. Wel alle reden om dankbaar en ootmoedig te zijn: er is zelfs voor de grootste zondaar redding mogelijk van de eeuwige verdoemenis, als hij/zij in het geloof tot Jezus de Heiland vlucht.
.
Bovenstaande alinea brengt ons vanzelf tot een ander aspect van de realiteit van het leven. Wij mensen, ook christelijk opgevoede mensen, zijn allemaal zondaars, zoals God ons daar duidelijk aan herinnert in Zijn boodschap aan mensen: de Bijbel. En God is een heilig God. De gigantische hoeveelheid zonden die wij mensen met z’n allen dagelijks bedrijven, en dat vanaf het begin van de schepping, moet God wel tot het uiterste tergen. Begrijpelijk toch? Wie kent er één officier van justitie die zo veel geduld zou hebben met zo veel vergrijpen?”, aldus onze brief aan boze lezers.
.
De gedachte dat ieder mens, de hele wereld Gods straf heeft verdient vanwege de zonde, moet juist hen die gespaard zijn gebleven met deernis vervullen jegens de slachtoffers en hun nabestaanden. Zij wel, wij (nog) niet.
.
Gedachten omtrent operoep tot bekering, Gods straf en berouw vallen bijzonder moeilijk uit te leggen aan de geseculariseerde medelander. Dat bleek deze week tijdens een telefonisch gesprek met een journaliste van RTL4. Zij noemde het RD-commentaar hoogmoedig omdat het stelde dat Azië en Europa beiden goddeloos zijn. „Daarmee verheft u zich boven anderen”, was haar verwijt. „Want u bent christen en vindt dat ”goddelozen” dit oordeel hebben verdient. Zij dus wel en u niet.” Dat christenen erkennen dat ze van nature even goddeloos zijn, zelf ook voortdurend zondigen en niet neerkijken op goddelozen, had ze nooit begrepen „Dan komt het verhaal wel in een ander daglicht te staan, ” was haar conclusie. Dat de Bijbel zelf zegt dat hier op aarde enerlei de rechtvaardige en de goddeloze wedervaart, begreep ze helemaal niet. „Wat heb je dan aan zo’n God?”was haar slotvraag. Dat tekent de geweldige kloof tussen het christelijke en niet-christelijke denken. Het laat zien dat woordgebruik dat voor kerkelijk meelevenden volstrekt helder is, voor de ’wereld’ geheel onbegrijpelijk is geworden. Dat kan tot geweldige misverstanden leiden. Christenpolitici ervaren dat geregeld in debatten met politici van andere partijen. Ook mensen in een seculiere werkkring zullen dit ondervinden.
.
Maar ook wanneer het taalgebruik volstrekt helder is, blijft het voor de ontkerstende medemens het onverteerbaar te geloven in een God die Zijn oordelen zendt. En niet alleen zij hebben daar grote moeite mee. Ook christenen hebben daar vragen bij. „Jezus straalt liefde, eenvoud en bezorgdheid uit. God kwam op aarde om mensen in nood te helpen. Niet om dingen kapot te maken”, schreef een verontwaardigde commentaarlezer die zich „kerkelijk zeer betrokken” noemde. Dat de Heere kwam „om gebrokenen van harte te helen„, is een Schriftuurlijk gegeven. De gedachtengang die uit dit schrijven spreekt, komt voort uit een beperkt Godsbeeld. Daarbij ziet men God als iemand Die er voor zorgt dat mensen hier op aarde hun genoeglijk leven kunnen leiden. Die aardig en lief is. Van een God Die rechtvaardig is en toornen kan en moet, wil men beslist niet weten.
.
Ieder mens die eerlijk is, vindt dit ook onbegrijpelijk en eigenlijk onverteerbaar. Een rechtvaardige, oordelende God… Dat te aanvaarden staat haaks op ons verlangen naar het geluk in het hier en nu. Dat gevoelen is er niet alleen bij onkerkelijken, maat ook bij hen die zich willen binden aan Bijbel en belijdenis. Geen mens wil daar aan.
.
Was Gods hand in de ramp in Azië. Ja wel degelijk zeggen veel christenen in Azië. „God is niet alleen barmhartig, Hij is ook rechtvaardig. De Heere stuurde welbewust de watervloed en Hij heeft Zijn bedoeling daarmee”, zo verklaarde een predikant uit Thailand afgelopen maandag in deze krant. En dat terwijl hij zelf familieleden was verloren.
.
”De vraag naar het Godsbestuur in rampen laat zich niet gemakkelijk beantwoorden. Al snel worden verklaringen „van buiten geleerde lesjes.”Je moet maar eens midden in het rampgebied zitten. „Dan praat je wel anders.” De grote lijder van het Oude testament zat na het verlies van al zijn bezittingen en zijn kinderen met een lichaam vol zweren op de ashoop. Ook hij zat met geweldige vragen. En stelde die ook. Hij vroeg zich af waarom hij was geboren. Met andere woorden: Wat is de zin van mijn bestaan. Hij zocht naar het waarom van al het onheil dat hem had getroffen. „Leert mij, en ik zal zwijgen, en geeft mij te verstaan, waarin ik gedwaald heb”, zei hij tot zijn vrienden (Job 6:5). Job begreep werkelijk niet wat de bedoeling was van het feit dat God de Satan de ruimte had gegeven om hem te beproeven. Grote vertwijfeling had zich van hem meester gemaakt.
.
Opvallend is dat we nergens in het boek Job lezen dat de Heere hem tijdens die bange worsteling bestraft vanwege die waaromvragen. Sterker, de vrienden van Job die hem vermanen vanwege die opstandigheid, worden juist bestraft. Pas aan het eind van het boek Job komt hijzelf tot de grote ontdekking dat de Heere vastbesloten en vastberaden handelt. Dan onderwijst de Heere hem en brengt hem tot het inzicht dat God rechtvaardig is in al zijn doen en laten.
.
Job heeft de tegenheden die God hem zond lang niet begrepen. „Wij mensen zijn te nietig om Gods wijs beleid te verstaan”, schrijft Calvijn. Maar ondanks als zijn waaromvragen staat er herhaaldelijk in het boek Job: „In dit alles zondigde Job niet.” Hij bleef in alle vertwijfeling zich toch vasthouden aan het geloof in Gods zorg. Luther noemt het geloof niet voor niets „vertrooste vertwijfeling”.
.
Die paradox tussen enerzijds Gods rechtvaardig en soeverein handelen en anderzijds het vertrouwen dat Hij goed doet, valt alleen te overbruggen door het geloof in de Heere Christus. Het geloof in Gods voorzienigheid heeft alleen troost aan hen die God in Christus kennen als een Vader Die voor hen zorgt. Juist dat geloof plaatst alles in een ander perspectief. Wanneer een aardse vader zijn kind kastijdt, voelt dat kind naast de pijn van de tik ook de pijn van een schaduw die er ligt over de liefdesband tussen hem en zijn vader. Het kind ziet als het ware de tranen in de ogen van vader terwijl deze slaat. Het doet vader verdriet. Voor een buitenstaander kan die vader overkomen als een hardhandig heer die zijn kind afranselt. Wanneer de Heere Zijn kastijdingen zendt ervaren Zijn kinderen dat als een Vaderlijke correctie, de niet-gelovige ziet het als een hardvochtige aanpak.
.
Ieder die in Christus de liefde van de Vader heeft ervaren, heeft geen antwoord op alle vragen maar hij kan niet anders dan vol mededogen en hulpvaardigheid naar de getroffenen in Azië kijken en hen barmhartig de helpende hand reiken.
+0
Koning David
Wel goed dat er vanuit seculiere zijde kritiek is gekomen op het al te gemakkelijke veroordelende spreken uit de reformatorische hoek. Veel te gemakkelijk worden er veroordelingen uitgesproken en wordt er geen rekening gehouden met de slachtoffers. Streng-orthodoxe christenen moeten zich wat meer van de seculiere kritiek aantrekken en wat minder stellig en veroordelend spreken. Door keihard te zijn jagen streng-orthodoxe christenen ongelovigen en twijfelaars van God weg. Gods handelen is onnavolgbaar. Je mag er daarom niet te gemakkelijk over praten. Ik ben heel dankbaar dat het RD wat van de seculiere kritiek heeft aangetrokken. Dat zouden meer christenen moeten doen.
+0
Geertsma
Vriend Klei schreef: Streng-orthodoxe christenen moeten zich wat meer van de seculiere kritiek aantrekken en wat minder stellig en veroordelend spreken.
Maar alstjeblieft: een beetje meer respect voor elkaars mening mag ook wel. Al ben je het er nog zo mee oneens, ik schrok eerlijk gezegd wel een beetje van de reacties die de krant kreeg. Het gemak waarmee er over fundamentalisme en extremisme wordt gesproken. Begon een beetje het idee van de pot en de ketel te krijgen.
+0
Geertsma
Vriend Klei schreef: Nou, ken je bijbel, want Jesaja 45:7 doet toch iets anders vermoeden.
Ik doelde trouwens meer op Genesis 3...
+0
Koning David
Geertsma schreef: Maar alstjeblieft: een beetje meer respect voor elkaars mening mag ook wel. Al ben je het er nog zo mee oneens, ik schrok eerlijk gezegd wel een beetje van de reacties die de krant kreeg. Het gemak waarmee er over fundamentalisme en extremisme wordt gesproken. Begon een beetje het idee van de pot en de ketel te krijgen.
Maar alstjeblieft: het gaat hier dus wel over mensen die allemaal bij een vreselijke ramp zijn omgekomen. Daar spreek je niet met gemak over in termen van "straf van God en "eigen schuld (dikke bult)". De reacties van seculiere zijde vind ik daarom niet geheel ontrecht.
+0
Geertsma
Vriend Klei schreef: [..]
Maar alstjeblieft: het gaat hier dus wel over mensen die allemaal bij een vreselijke ramp zijn omgekomen. Daar spreek je niet met gemak over in termen van "straf van God en "eigen schuld (dikke bult)". De reacties van seculiere zijde vind ik daarom niet geheel ontrecht.
Heb het gewraakte commentaar niet gelezen, maar vraag me af of dat echt zo gezegd is of dat mensen dat erin lezen...
+0
Koning David
Remco schreef in zijn aandeel van de maandelijkse column TaMu:
> Geven
> Geven is moeilijk en we hebben dat door. Daarom zijn we
> ook zo gevoelig voor hypes. Neem de tsunamiramp in Azië:
> miljoenen mensen worden overspoeld door een golf en er
> vallen veel doden. Spontaan rukt heel Nederland de
> overschrijvingskaarten uit de laden en kalkt even snel de
> mooiste bedragen neer. 'We moeten geven'. Natuurlijk heb
> ik gegeven, jij toch ook? Wat ben je voor onmens als je
> niks geeft?
> We zijn dus allemaal onmensen, want we geven niks. Zoals
> in het Nederlands Dagblad terecht werd geconstateerd, zijn
> dit soort giften druppels op de gloeiende plaat. Vergelijk
> het met het droppen van voedselpakketten boven Afrika
> zonder dat de voedselproductie op dat continent uit het
> slop geholpen wordt, of het verspreiden van condooms
> zonder seksuele voorlichting te geven.
> Symptoombestrijding. Nu moet er ineens ook een peperduur
> tsunami-waarschuwingssysteem komen. Alsof die Aziaten het
> geld niet nuttiger kunnen gebruiken.
> En zelfs áls ze het nuttiger gebruiken, bijvoorbeeld om de
> infrastructuur er bovenop te krijgen, dan nog profiteren
> de armsten niet van onze centen. Kortom: wat wij geven
> gaat aan de neuzen van de eigenlijke getroffenen voorbij.
> Hetzelfde geldt voor al die goedbedoelde en goed
> functionerende ontwikkelingsprojecten. Dat lost slechts
> één kant van het probleem op. De andere kant, is het
> wereldsysteem van onrecht, waarbij het westen de armoede
> van de derde wereld in stand houdt. De Wereldbank en het
> IMF willen Afrikaanse landen wel helpen, maar alleen
> volgens hun eigen strikte eisen. Afrikanen zijn vast erg
> lui, maar de sfeer waarin zij leven, die werken ontmoedigt
> omdat er geen werk is en alles nutteloos is, wordt mede
> door ons in stand gehouden.
> Wat zouden we kunnen geven om hier wat aan te doen? We
> keren onze portemonnee om voor Azië zodat de overheden
> aldaar, aangemoedigd door westerse overheden, het
> heersende maatschappelijke systeem kunnen herstellen. We
> kunnen dan gerust gaan slapen en mensen die niks geven of
> kritisch zijn uitlachen en uitkotsen zoals we, met onze
> hypocriete harten, zestig jaar geleden ook alle NSB-ers en
> vrouwen met Duitse vriendjes hebben uitgekotst. Die paar
> mensen die roepen dat ook Darfur nog ons geld verdient,
> worden getolereerd. Kongo is echter vergeten.
> Wat we kunnen doen is een regering kiezen die er voor is
> tariefmuren rondom Europa definitief op te heffen, die er
> voor is de braindrain in Afrika te stoppen, die de
> huizenhoge schuldenlasten wil kwijtschelden.
> Een regering die bereid is zijn nek uit te steken op
> internationaal gebied. Een regering die economische
> asielzoekers niet afschildert als profiteurs (geen honger
> willen lijden, dat is inderdaad erg verwend ??). Maar wat
> doen we? We kiezen een regering die als voornaamste
> programmapunt heeft dat Nederland geen enkele
> verantwoordelijkheid heeft op internationaal gebied. Een
> regering die alleen ontwikkelingshulp wil bieden als
> Nederlandse bedrijven er wat mee opschieten. Een regering
> die vindt dat God vooral Nederlanders heeft geschapen en
> elke gezamenlijke verantwoordelijkheid voor deze aarde,
> deze schepping, ontkent.
> Wij kiezen in meerderheid voor die regering en daarmee is
> onze bereidheid te geven wel weer genuanceerd. We geven
> alleen maar wat we willen missen. Dit is geen principieel
> gedrag, dit is het gedachteloos en gewetenloos afkopen van
> iets wat misleidend een morele plicht wordt genoemd. Zo
> worden we meegezogen.
> En zo wordt ook Ichthus meegezogen in een hype van
> symptoombestrijding. We zijn als christenen amper
> betrokken bij de maatschappij en gaan vooral voor het
> korte-termijneffect. Onze medemens bijstaan, asielzoekers
> vermaken en helpen, bejaarden entertainen, de
> daklozenproblematiek aanpakken, je huis eens openzetten
> voor iemand die het moeilijk heeft, dat zit er meestal
> niet in (die kleine groep fanatiekelingen daargelaten).
> Liever gaan we in de binnenstad staan met mooie
> verhaaltjes en cadeautjes om zoveel mogelijk mensen te
> bekeren. We 'scoren' bij het leven en het voelt zo
> ontzettend goed dat we de ene actie na de andere houden,
> maar van echte betrokkenheid bij de schepping is meestal
> geen sprake.
> Bij mij ook niet trouwens. Ik ben een verrekte slecht
> mens. Ik geef aan giro 555 en doe werkelijk geen zak voor
> mijn medemens, behalve me opwinden over het onrecht dan
> hen aangedaan wordt. Morele verontwaardiging is een
> dagtaak, kan ik jullie uit eigen ervaring vertellen. Er
> blijft weinig tijd over om nog echt iets met je leven te
> doen.
>
> Remco van Mulligen
+0
Joachim Sickbock
Remco schreef: We keren onze portemonnee om voor Azië zodat de overheden aldaar, aangemoedigd door westerse overheden, het heersende maatschappelijke systeem kunnen herstellen. We kunnen dan gerust gaan slapen en mensen die niks geven of kritisch zijn uitlachen en uitkotsen zoals we, met onze hypocriete harten, zestig jaar geleden ook alle NSB-ers en vrouwen met Duitse vriendjes hebben uitgekotst. Die paar mensen die roepen dat ook Darfur nog ons geld verdient, worden getolereerd. Kongo is echter vergeten.
Nou ja, waarom zijn er toch altijd mensen die de gulle gever allerlei hypocrisie, kortzichtigheid, oogkleppen en weet ik veel wat in de schoenen schuiven? Nee, het is terecht dat de gulle gever gerust gaat slapen, wetend dat hij, voor zover hij kon, een bijdrage geleverd heeft aan de bestrijding van nood. Hij heeft dat gedaan via kanalen die hem daarvoor open staan, zoals giro 555. Meer kan niet verwacht worden. Men moet ophouden een gericht geefbeleid in een tijd van een mediahype te verwarren met een gebrek aan empathie voor slachtoffers van andere (humanitaire) rampen.
Ook ik ben het ermee eens dat elke particuliere gift slechts een druppel op de gloeiende plaat is. Goed beschouwd heeft particulier doneren geen enkele zin, net zomin als stemmen zin heeft, omdat er miljoenen anderen zijn die stemmen. Door die grote aantallen maakt jouw bijdrage resp. stem geen verschil.
Waarom is het dan toch goed te geven, of te stemmen? Dat is vanwege je eigen, subjectieve verbondenheidgevoel. Miljoenen Nederlanders hebben iets gegeven, denkende goed te doen. Dat deden ze ook, niet omdat de gift zelf zoveel uitmaakt, maar omdat ze meeleven hebben getoond.
De cynici hekelen 's mensen goede gevoel na een donatie omdat er tegelijk zoveel andere landen vergeten worden. Maar deze cynici vergeten dat de wereld het met dát gevoel moet doen. Want als we toch niets concreets kunnen doen, als elke gift inderdaad een druppel op de gloeiende plaat is, waarom dan ook die druppel nog verdelen?
Laten cynici hun giftige pijlen richten op de media, en niet op de burger die, vrij naar Mattheus 26 kan zeggen: ‘Waarom doet gij deze gever moeite aan? want zij hebben een goed werk aan de wereld gewrocht. Want de armen hebt gij altijd met u.’
+0
RC
Geweldig. Jammer dat er geen applaus-functie op het forum zit.
+0
Koning David
Omdat Remco nu in Nieuw-Zeeland zit zal ik maar reageren: hij durft tenminste wel. Waar ik met mijn spreekwoordelijke mond vol tanden zit na zo'n ramp en eigenlijk niet weet wat ik moet zeggen durft Remco de hypocrisie van het gedrag van veel mensen aan te wijzen, waaronder die van mij en - verassend - ook die van hemzelf. Het is altijd makkelijker om verontwaardigd te zijn dan verbijsterd en verslagen. Bij verontwaardiging stel je je namelijk niet nederig en kwetsbaar op. Bij deze zeebeving was er geen schuldige (God misschien maar dat geloof ik zelf niet) en dan ben je dus met stomheid geslagen.
Onze incidentele hulp helpt niet. Daar heeft Remco gelijk in. Dat is echter vreselijk. Dat is van de zotte. Dat is waanzin. Ik word er als ik er goed over nadenk ook hartstikke gek van. Maar ik ben machteloos. We zijn allemaal machteloos als mensen. We weten niet wat we moeten doen wanneer er zo'n ramp plaatsvind.
Zelf ben ik erg blij over al die solidariteitsbetuigingen en al die concerten voor de mensen in Azie. Maar toch wringt er iets. Over een paar maand zijn we alles weer vergeten net zoals we Bam zijn vergeten. Ik weet niet of we wel lange-termijn-oplossingen kunnen verzinnen. Zelf geloof ik niet zo in de goedheid van de mens (vanwege de altijd tegenvallende praktijk) en ik denk dat te grootse plannen en te veel idealisme teleurstelling en misantropie tot gevolg hebben. We kunnen alleen doen wat in onze mogelijkheid ligt. We moeten onze emotie (die volgens mij wel oprecht is) niet alleen door het nieuws laten leiden want over een paar week is de zeebeving geen nieuws meer. We mogen die mensen die we hebben gezien niet vergeten. Net zoals we die mensen in Kongo en Bam niet mogen vergeten. We moeten realistisch idealistisch zijn.
+0
RC
Realistisch idealistisch, een term die precies niet van toepassing is op het stuk van Remco.
We 'scoren' bij het leven en het voelt zo ontzettend goed dat we de ene actie na de andere houden, maar van echte betrokkenheid bij de schepping is meestal geen sprake.
Echte betrokkenheid bij de schepping. Duurzame naastenliefde. Altruisme. Uit heel het artikel blijkt dat de schrijver met minder geen genoegen neemt. Een hype van betrokkenheid, zelfzuchtige naastenliefde en geven wat we kunnen missen is hypocriet en gewetenloos. Terecht verzet symfysis zich hiertegen. Natuurlijk is altruisme het ideaal. Goed zijn, in plaats van goed doen. Dit wil echter niet zeggen dat je niet goed moet doen als je niet goed bent. En dat is het geval. Wij leven in een situatie waarvoor geldt dat iedereen het middelpunt is van zijn eigen heelal. Echte zelfopoffering is dan niet mogelijk, want is het middelpunt niet belangrijker dan de periferie?
Verzet tegen deze situatie is goed. Het is echter maar de vraag of er ten diepste een oplossing is. Dat de naastenliefde die nu getoond wordt bedenkelijke trekjes heeft is waar. Maar het helpt wel. Met verkeerde motieven kunnen goede dingen worden gedaan. Veroordeling van de motieven kan op z'n plaats zijn, veroordeling van de handeling op zich niet. We zullen het met onze egoistische naastenliefde moeten doen, met onze halfslachtige betrokkenheid en met onze gemakkelijke giften. En laten we het ons zelf niet te moeilijk maken, want in Zuid-Oost Azie zitten ze al weer voor de televisie naar voetbal te kijken.
+0
Koos L
Jammer van die laatste toevoeging, anders had ik voor een applaus-functie op het forum geappelleerd...
+0
RC
Laatste toevoeging was vooral bedoeld om aan te geven dat ook daar het leven doorgaat. Dat in Nederland iedereen 'gewoon' verder leeft na de verbijstering over de ramp is dus niet vreemd. Overigens is dat tv-kijken echt waar.
+0
Koning David
Jakkes.
Ik hoop zelf realistisch idealistisch te zijn, wel idealen maar geen onrealistische doelen. Remco ziet zichzelf meer als een naieve idealist. Ik prefereer naief idealisme voor cynische misantropie. Van die voetbalverhalen word ik behoorlijk misantropisch als ik niet uitkijk.
Kan me ook voorstellen dat we gewoon verwend zijn...
Ik (om maar even wel een onderwerp in de zin te plaatsen) kan me ook voorstellen dat media een vertekend beeld geven. Er zullen daar vast christenen zijn die zich verootmoedigen, maar misschien ook christenen met een hart zo hard als dat van Farao. Geloof de media nooit voetstoots!
Wat vinden jullie trouwens van het idee van de (belangrijkste) punten die op dit topic genoemd zijn, een brief te maken en die te sturen naar Ronald Plasterk, de columnist van Buitenhof?
Wij zijn immers studenten en zouden in staat moeten zijn een goed geformuleerd weerwoord te geven. Het moet uiteraard een genuanceerde brief worden, want de reacties op dit topic verschillen nogal.
Zo'n brief kan Plasterk duidelijk maken waarom er Nederlandse christenen bestaan die niet 'ietsist' zijn, wel veel moeite hebben met het verband tussen 'God is liefde' en de tsunami, maar toch in God blijven geloven (misschien zelfs in de God van zondag 10).
Of zoiets. Zeg maar hoor, misschien is het een heel dom idee, maar in ieder geval is dit het inderdaad: een ideetje.
In zekere zin wel, denk ik. In het westen is men tegenwoordig nogal geneigd alles controleerbaar te houden. Dat zie je duidelijk als er weer eens iets gebeurt: met alle macht moet er dan ergens een schuldige gevonden worden. Het accepteren dat er rottige dingen gebeuren in de wereld is er niet echt meer bij. Het zoeken naar een schuldige voor het probleem (en dan in dit geval God) wordt dan belangrijker dan het leren omgaan met ellende.
Aan de andere kant: dit is misschien iets wat op afstand gebeurt, maar veel ellende vindt dicht bij huis plaats. Misschien dat door onze cultuur wij daarbij sneller met vragen en twijfels komen, maar ik zou daar dan toch niet te hard over oordelen. Ook als mensen sowieso aan God gaan twijfelen als dit soort dingen gebeuren. Daar help je namelijk niemand mee...
@symf: goed idee. Ook al lijkt me nog niet makkelijk, als je input nodig hebt hoor ik het wel.
Vandaag: RD's repliek op de ongezouten kritiek die de krant kreeg op zijn uitleg van de ramp als straf van God. Lees wel even over de spelfouten en moeizame constructies heen aub.
Niet te bevatten
Fel verzet tegen gedachte dat zeebeving ook een roepstem is
W. B. Kranendonk
Jammer voor de slachtoffers in Zuidoost-Azië, maar de ramp is de straf van God. „Eigen schuld, dikke bult.” Zo vatte een RTL-programma het commentaar van deze krant samen dat op maandag 27 december werd gepubliceerd. Na twee weken van stevige kritiek een poging tot bezinning.
.
„De Bijbel spreekt niet alleen van Gods liefde, maar ook van Zijn toorn”, stelde de hoofdredactie van het RD in het gewraakte commentaar. „Wie daar iets van beseft, weet ook dat Zijn oordelen rechtvaardig zijn. „Uw oordeel, Heer’, kan niet dan vrees’lijk wezen”, zo zegt de psalmdichter. Dan wordt het een wonder dat die oordelen ons nog niet getroffen hebben. Is Nederland, is Europa niet minstens even goddeloos als de Zuidoost-Aziatische gebieden die vrijdag zo zwaar geteisterd werden? Gebieden waar de mensen het toch al zo moeilijk hebben om in een redelijk bestaan te voorzien. Daarbij gaat het er om dat Gods oordelen tot bekering zouden leiden. Alleen dan zien we dat de aarde vol is van Gods goedertierenheid”, aldus de commentaarschrijver.
.
Deze gedachtegang heeft geleid tot een xxstorm van onbegrip en verontwaardiging. Afgelopen maandagavond besteedde RTL4 er een uitzending aan, een dag later BNN. Beide omroepen toonden zich verontwaardigd over de hardvochtigheid van „deze absurde opvatting.” Kamerlid Naima Azough van Groen Links vergeleek de gewraakte opvatting met het moslimsfundamentalisme en vroeg zich af waarom het nu in Den Haag zo stil bleef. Als hetzelfde was gezegd door een moslim dan zou volgens de parlementariër de wereld te klein zijn geweest.
.
Via brieven en e-mail kwamen bij de redactie ook enkele tientallen reacties binnen, meest van niet-lezers die het commentaar op internet hadden gelezen. De toon was heftig. Een kleine selectie van de ingekomen stukken.
.
Iemand liet ons weten dat we „na het walgelijke artikel ieder moment van de dag over onze schouder moeten blijven kijken omdat een tsunami over ons zal rollen. Dit soort duivelse uitlatingen zullen door God worden bestraft.”
.
Iemand die duidelijk afscheid heeft genomen van het christendom schreef: „Als dit iets met geloof te maken heeft, geef mijn portie dan maar aan fikkie. Ik ben van mening dat jullie krant op gelijke hoogte staat met extremisme (…) Denk eens een beetje na voor u weer belachelijke, nog erger beledigende, koppen in uw krant zet. Er komt een ogenblik dat mensen het niet meer pikken. Ik doe het nu al niet meer. Mijn mening is dat men u keihard moet aanpakken; indien nodig het verbieden van uw krant.”
.
Een derde verweet de krant gemeen te zijn, „laf en laag en ontbloot van ieder menselijk gevoel. Äls ik met zulke mensen die dit schrijven of daar achter staan in een hemel zou moeten zitten, rende ik er gillend uit.” Een briefschrijver sprak van een belachelijke God Die op tirannieke wijze regeert, waar hij niets mee te maken wil hebben. „Stelletje mafkezen. God is liefde!”
.
De kritiek is hard en geeft te denken. Ze verdient ook om er over na te denken. Deze opmerkingen kunnen niet zomaar van tafel worden geveegd in de zin van : Zo denken niet-christenen nu eenmaal. Dit soort kritiek stelt wel degelijk vragen aan ons als redactie en -breder- aan de kring waaruit deze krant voorkomt.
.
Duidelijk is dat vragen omtrent het Godsbestuur tot de moeilijkste van de theologie behoren. De Bijbel stelt zelf de retorische vraag: Wie kan Gods wijs beleid doorgronden? Geen mens. Dat op zichzelf is reden voldoende om voorzichtig te zijn met het duiden van Gods handelen in geschiedenis en wereldgebeuren. Zeker in dramatische of traumatische situaties. Juist dan kan een theologisch correct antwoord als gemakzuchtig of kil overkomen. Gemakzuchtig omdat we met een sluitende constructie snel voorbij kunnen gaan aan de existentiële, schier onoplosbare vragen die een ramp als de zeebeving in Azië stelt. Kil omdat een theologisch juist antwoord niet de tegemoet komt aan het onpeilbaar leed van de getroffenen.
.
Een ramp als de zeebeving in Azië gaat ons menselijk bevattingsvermogen te boven. Bij het dodental kunnen we ons niets meer voorstellen. Meer dan 165.000 doden! En dan het onbeschrijfelijke verdriet van nog veel meer rouwenden, daklozen en berooiden, waaronder ontzaglijk veel kinderen. Mensenwoorden schieten tekort om het te beschrijven, laat staan troost te bieden.
.
Bij dit overweldigend en alles vernietigend lijden dringen de vragen naar de zin van het lijden zich op. Hoe kan dit? Waarom toch? En waarom juist in Azië? En niet in Europa? Of in Amerika? Die vragen zijn begrijpelijk en tegelijk voor ons mensen onoplosbaar.
.
Laten we voorzichtig zijn met te veronderstellen dat er een directe relatie ligt tussen een ramp in die volken treffen en hun zonden. Zeker, niet kan ontkend worden dat de Bijbel spreekt over Gods oordelen op deze aarde. De ganse werld ligt vanwege de zonde van de mensheid onder Zijn vloek. De hele schepping zal daarvan de gevolgen ondervinden op microniveau en op macroniveau. Bij het uitvoeren van Zijn oordeel maakt de Heere gebruik van kosmische krachten. Om een voorbeeld te noemen: In Openbaring 8:8 en 9 staat: „En de tweede engel heeft gebazeuind, en er werd iets als een grote berg, van vuur brandende, in de grote zee geworpen; en het derde deel der zee is bloed geworden. En het derde deel der schepselen in de zee, die leven hadden, is gestorven; en het derde deel der schepen is vergaan.” Dacht de redacteur van NRC Handelsblad hieraan toen hij vorige week boven een reportage over de ramp de kop plaatste: „Een ramp met catastrofale, zo niet bijbelse proporties”?
.
Maar het hovaardig te beweren dat de bewoners van de getroffen regio deze ramp als bijzondere straf gekregen hebben omdat ze zondiger zijn dan andere aardbewoners. De Heere Jezus Zelf wijst in Lukas 13 een dergelijke redenering radicaal af. Hij wijst daar op de achttien slachtoffers die omkwamen toen de toren van Siloam omviel. „Meent gij dat deze schuldenaars zijn geweest, boven alle mensen die in Jeruzalem wonen?” Heet duidelijk zegt de Heere „Neen zij; maar indien gij u niet bekeert, zo zult gij allen insgelijks vergaan.” Daarmee wijst Hij op de roepstem die van het ongeval, de ramp uitgaat. Calvijn zegt in zijn verklaring van deze tekst dat de Heere juist aangeeft dat deze achttien slachtoffers „niet juist de meest goddelozen waren geweest, maar dat in de ramp die hen getroffen heeft, alle mensen reden tot vrezen gegeven was. Want indien God in hen een voorbeeld van Zijn gericht gegeven had, zo zouden de andere mensen, al bleven zij een tijdlang verschoond, evenmin Zijn hand ontvluchten. Christus verbiedt de gelovigen niet om nauwlettend acht te geven op de gerichten Gods, maar Hij beveelt hen daarbij aan met hun eigen zonden te beginnen. Daaruit toch zal dit voordeel voor hen voortvloeien, dat zij de straffen Gods door een vrijwillig berouw voorkomen.” Rampen en onheilen zijn voor de mensen op aarde dus roepstemmen om zich te bekeren. Vandaar dat in het commentaar van deze krant geschreven stond: „Daarbij gaat het er om dat Gods oordelen tot bekering zouden leiden.” De bekende apologeet C. S. Lewis gebruikt in dit verband het beeld van de megafoon. Met het lijden van mensen wil God het geluid waarmee Hij in de Bijbel spreekt versterken. Geen beschuldigende vinger dus naar de slachtoffers in Azië, maar alle reden tot zelfonderzoek.
.
Dat het daarom gaat, is ook duidelijk gemaakt aan mensen die verontwaardigd reageerden op het commentaar. Middels een brief of email ontvingen zij een nadere toelichting. Ons commentaar was vooral bedoeld als een oproep tot realisme, tot bezinning. „Met Kerst vieren wij dat Jezus, Gods Zoon, naar de aarde kwam. Maar waarom eigenlijk? Om zondige mensen weer met God te verzoenen. Voor ons mensen niet bepaald iets om trots op te zijn. Wel alle reden om dankbaar en ootmoedig te zijn: er is zelfs voor de grootste zondaar redding mogelijk van de eeuwige verdoemenis, als hij/zij in het geloof tot Jezus de Heiland vlucht.
.
Bovenstaande alinea brengt ons vanzelf tot een ander aspect van de realiteit van het leven. Wij mensen, ook christelijk opgevoede mensen, zijn allemaal zondaars, zoals God ons daar duidelijk aan herinnert in Zijn boodschap aan mensen: de Bijbel. En God is een heilig God. De gigantische hoeveelheid zonden die wij mensen met z’n allen dagelijks bedrijven, en dat vanaf het begin van de schepping, moet God wel tot het uiterste tergen. Begrijpelijk toch? Wie kent er één officier van justitie die zo veel geduld zou hebben met zo veel vergrijpen?”, aldus onze brief aan boze lezers.
.
De gedachte dat ieder mens, de hele wereld Gods straf heeft verdient vanwege de zonde, moet juist hen die gespaard zijn gebleven met deernis vervullen jegens de slachtoffers en hun nabestaanden. Zij wel, wij (nog) niet.
.
Gedachten omtrent operoep tot bekering, Gods straf en berouw vallen bijzonder moeilijk uit te leggen aan de geseculariseerde medelander. Dat bleek deze week tijdens een telefonisch gesprek met een journaliste van RTL4. Zij noemde het RD-commentaar hoogmoedig omdat het stelde dat Azië en Europa beiden goddeloos zijn. „Daarmee verheft u zich boven anderen”, was haar verwijt. „Want u bent christen en vindt dat ”goddelozen” dit oordeel hebben verdient. Zij dus wel en u niet.” Dat christenen erkennen dat ze van nature even goddeloos zijn, zelf ook voortdurend zondigen en niet neerkijken op goddelozen, had ze nooit begrepen „Dan komt het verhaal wel in een ander daglicht te staan, ” was haar conclusie. Dat de Bijbel zelf zegt dat hier op aarde enerlei de rechtvaardige en de goddeloze wedervaart, begreep ze helemaal niet. „Wat heb je dan aan zo’n God?”was haar slotvraag. Dat tekent de geweldige kloof tussen het christelijke en niet-christelijke denken. Het laat zien dat woordgebruik dat voor kerkelijk meelevenden volstrekt helder is, voor de ’wereld’ geheel onbegrijpelijk is geworden. Dat kan tot geweldige misverstanden leiden. Christenpolitici ervaren dat geregeld in debatten met politici van andere partijen. Ook mensen in een seculiere werkkring zullen dit ondervinden.
.
Maar ook wanneer het taalgebruik volstrekt helder is, blijft het voor de ontkerstende medemens het onverteerbaar te geloven in een God die Zijn oordelen zendt. En niet alleen zij hebben daar grote moeite mee. Ook christenen hebben daar vragen bij. „Jezus straalt liefde, eenvoud en bezorgdheid uit. God kwam op aarde om mensen in nood te helpen. Niet om dingen kapot te maken”, schreef een verontwaardigde commentaarlezer die zich „kerkelijk zeer betrokken” noemde. Dat de Heere kwam „om gebrokenen van harte te helen„, is een Schriftuurlijk gegeven. De gedachtengang die uit dit schrijven spreekt, komt voort uit een beperkt Godsbeeld. Daarbij ziet men God als iemand Die er voor zorgt dat mensen hier op aarde hun genoeglijk leven kunnen leiden. Die aardig en lief is. Van een God Die rechtvaardig is en toornen kan en moet, wil men beslist niet weten.
.
Ieder mens die eerlijk is, vindt dit ook onbegrijpelijk en eigenlijk onverteerbaar. Een rechtvaardige, oordelende God… Dat te aanvaarden staat haaks op ons verlangen naar het geluk in het hier en nu. Dat gevoelen is er niet alleen bij onkerkelijken, maat ook bij hen die zich willen binden aan Bijbel en belijdenis. Geen mens wil daar aan.
.
Was Gods hand in de ramp in Azië. Ja wel degelijk zeggen veel christenen in Azië. „God is niet alleen barmhartig, Hij is ook rechtvaardig. De Heere stuurde welbewust de watervloed en Hij heeft Zijn bedoeling daarmee”, zo verklaarde een predikant uit Thailand afgelopen maandag in deze krant. En dat terwijl hij zelf familieleden was verloren.
.
”De vraag naar het Godsbestuur in rampen laat zich niet gemakkelijk beantwoorden. Al snel worden verklaringen „van buiten geleerde lesjes.”Je moet maar eens midden in het rampgebied zitten. „Dan praat je wel anders.” De grote lijder van het Oude testament zat na het verlies van al zijn bezittingen en zijn kinderen met een lichaam vol zweren op de ashoop. Ook hij zat met geweldige vragen. En stelde die ook. Hij vroeg zich af waarom hij was geboren. Met andere woorden: Wat is de zin van mijn bestaan. Hij zocht naar het waarom van al het onheil dat hem had getroffen. „Leert mij, en ik zal zwijgen, en geeft mij te verstaan, waarin ik gedwaald heb”, zei hij tot zijn vrienden (Job 6:5). Job begreep werkelijk niet wat de bedoeling was van het feit dat God de Satan de ruimte had gegeven om hem te beproeven. Grote vertwijfeling had zich van hem meester gemaakt.
.
Opvallend is dat we nergens in het boek Job lezen dat de Heere hem tijdens die bange worsteling bestraft vanwege die waaromvragen. Sterker, de vrienden van Job die hem vermanen vanwege die opstandigheid, worden juist bestraft. Pas aan het eind van het boek Job komt hijzelf tot de grote ontdekking dat de Heere vastbesloten en vastberaden handelt. Dan onderwijst de Heere hem en brengt hem tot het inzicht dat God rechtvaardig is in al zijn doen en laten.
.
Job heeft de tegenheden die God hem zond lang niet begrepen. „Wij mensen zijn te nietig om Gods wijs beleid te verstaan”, schrijft Calvijn. Maar ondanks als zijn waaromvragen staat er herhaaldelijk in het boek Job: „In dit alles zondigde Job niet.” Hij bleef in alle vertwijfeling zich toch vasthouden aan het geloof in Gods zorg. Luther noemt het geloof niet voor niets „vertrooste vertwijfeling”.
.
Die paradox tussen enerzijds Gods rechtvaardig en soeverein handelen en anderzijds het vertrouwen dat Hij goed doet, valt alleen te overbruggen door het geloof in de Heere Christus. Het geloof in Gods voorzienigheid heeft alleen troost aan hen die God in Christus kennen als een Vader Die voor hen zorgt. Juist dat geloof plaatst alles in een ander perspectief. Wanneer een aardse vader zijn kind kastijdt, voelt dat kind naast de pijn van de tik ook de pijn van een schaduw die er ligt over de liefdesband tussen hem en zijn vader. Het kind ziet als het ware de tranen in de ogen van vader terwijl deze slaat. Het doet vader verdriet. Voor een buitenstaander kan die vader overkomen als een hardhandig heer die zijn kind afranselt. Wanneer de Heere Zijn kastijdingen zendt ervaren Zijn kinderen dat als een Vaderlijke correctie, de niet-gelovige ziet het als een hardvochtige aanpak.
.
Ieder die in Christus de liefde van de Vader heeft ervaren, heeft geen antwoord op alle vragen maar hij kan niet anders dan vol mededogen en hulpvaardigheid naar de getroffenen in Azië kijken en hen barmhartig de helpende hand reiken.
Wel goed dat er vanuit seculiere zijde kritiek is gekomen op het al te gemakkelijke veroordelende spreken uit de reformatorische hoek. Veel te gemakkelijk worden er veroordelingen uitgesproken en wordt er geen rekening gehouden met de slachtoffers. Streng-orthodoxe christenen moeten zich wat meer van de seculiere kritiek aantrekken en wat minder stellig en veroordelend spreken. Door keihard te zijn jagen streng-orthodoxe christenen ongelovigen en twijfelaars van God weg. Gods handelen is onnavolgbaar. Je mag er daarom niet te gemakkelijk over praten. Ik ben heel dankbaar dat het RD wat van de seculiere kritiek heeft aangetrokken. Dat zouden meer christenen moeten doen.
Maar alstjeblieft: een beetje meer respect voor elkaars mening mag ook wel. Al ben je het er nog zo mee oneens, ik schrok eerlijk gezegd wel een beetje van de reacties die de krant kreeg. Het gemak waarmee er over fundamentalisme en extremisme wordt gesproken. Begon een beetje het idee van de pot en de ketel te krijgen.
Ik doelde trouwens meer op Genesis 3...
Heb het gewraakte commentaar niet gelezen, maar vraag me af of dat echt zo gezegd is of dat mensen dat erin lezen...
Remco schreef in zijn aandeel van de maandelijkse column TaMu:
> Geven
> Geven is moeilijk en we hebben dat door. Daarom zijn we
> ook zo gevoelig voor hypes. Neem de tsunamiramp in Azië:
> miljoenen mensen worden overspoeld door een golf en er
> vallen veel doden. Spontaan rukt heel Nederland de
> overschrijvingskaarten uit de laden en kalkt even snel de
> mooiste bedragen neer. 'We moeten geven'. Natuurlijk heb
> ik gegeven, jij toch ook? Wat ben je voor onmens als je
> niks geeft?
> We zijn dus allemaal onmensen, want we geven niks. Zoals
> in het Nederlands Dagblad terecht werd geconstateerd, zijn
> dit soort giften druppels op de gloeiende plaat. Vergelijk
> het met het droppen van voedselpakketten boven Afrika
> zonder dat de voedselproductie op dat continent uit het
> slop geholpen wordt, of het verspreiden van condooms
> zonder seksuele voorlichting te geven.
> Symptoombestrijding. Nu moet er ineens ook een peperduur
> tsunami-waarschuwingssysteem komen. Alsof die Aziaten het
> geld niet nuttiger kunnen gebruiken.
> En zelfs áls ze het nuttiger gebruiken, bijvoorbeeld om de
> infrastructuur er bovenop te krijgen, dan nog profiteren
> de armsten niet van onze centen. Kortom: wat wij geven
> gaat aan de neuzen van de eigenlijke getroffenen voorbij.
> Hetzelfde geldt voor al die goedbedoelde en goed
> functionerende ontwikkelingsprojecten. Dat lost slechts
> één kant van het probleem op. De andere kant, is het
> wereldsysteem van onrecht, waarbij het westen de armoede
> van de derde wereld in stand houdt. De Wereldbank en het
> IMF willen Afrikaanse landen wel helpen, maar alleen
> volgens hun eigen strikte eisen. Afrikanen zijn vast erg
> lui, maar de sfeer waarin zij leven, die werken ontmoedigt
> omdat er geen werk is en alles nutteloos is, wordt mede
> door ons in stand gehouden.
> Wat zouden we kunnen geven om hier wat aan te doen? We
> keren onze portemonnee om voor Azië zodat de overheden
> aldaar, aangemoedigd door westerse overheden, het
> heersende maatschappelijke systeem kunnen herstellen. We
> kunnen dan gerust gaan slapen en mensen die niks geven of
> kritisch zijn uitlachen en uitkotsen zoals we, met onze
> hypocriete harten, zestig jaar geleden ook alle NSB-ers en
> vrouwen met Duitse vriendjes hebben uitgekotst. Die paar
> mensen die roepen dat ook Darfur nog ons geld verdient,
> worden getolereerd. Kongo is echter vergeten.
> Wat we kunnen doen is een regering kiezen die er voor is
> tariefmuren rondom Europa definitief op te heffen, die er
> voor is de braindrain in Afrika te stoppen, die de
> huizenhoge schuldenlasten wil kwijtschelden.
> Een regering die bereid is zijn nek uit te steken op
> internationaal gebied. Een regering die economische
> asielzoekers niet afschildert als profiteurs (geen honger
> willen lijden, dat is inderdaad erg verwend ??). Maar wat
> doen we? We kiezen een regering die als voornaamste
> programmapunt heeft dat Nederland geen enkele
> verantwoordelijkheid heeft op internationaal gebied. Een
> regering die alleen ontwikkelingshulp wil bieden als
> Nederlandse bedrijven er wat mee opschieten. Een regering
> die vindt dat God vooral Nederlanders heeft geschapen en
> elke gezamenlijke verantwoordelijkheid voor deze aarde,
> deze schepping, ontkent.
> Wij kiezen in meerderheid voor die regering en daarmee is
> onze bereidheid te geven wel weer genuanceerd. We geven
> alleen maar wat we willen missen. Dit is geen principieel
> gedrag, dit is het gedachteloos en gewetenloos afkopen van
> iets wat misleidend een morele plicht wordt genoemd. Zo
> worden we meegezogen.
> En zo wordt ook Ichthus meegezogen in een hype van
> symptoombestrijding. We zijn als christenen amper
> betrokken bij de maatschappij en gaan vooral voor het
> korte-termijneffect. Onze medemens bijstaan, asielzoekers
> vermaken en helpen, bejaarden entertainen, de
> daklozenproblematiek aanpakken, je huis eens openzetten
> voor iemand die het moeilijk heeft, dat zit er meestal
> niet in (die kleine groep fanatiekelingen daargelaten).
> Liever gaan we in de binnenstad staan met mooie
> verhaaltjes en cadeautjes om zoveel mogelijk mensen te
> bekeren. We 'scoren' bij het leven en het voelt zo
> ontzettend goed dat we de ene actie na de andere houden,
> maar van echte betrokkenheid bij de schepping is meestal
> geen sprake.
> Bij mij ook niet trouwens. Ik ben een verrekte slecht
> mens. Ik geef aan giro 555 en doe werkelijk geen zak voor
> mijn medemens, behalve me opwinden over het onrecht dan
> hen aangedaan wordt. Morele verontwaardiging is een
> dagtaak, kan ik jullie uit eigen ervaring vertellen. Er
> blijft weinig tijd over om nog echt iets met je leven te
> doen.
>
> Remco van Mulligen
Nou ja, waarom zijn er toch altijd mensen die de gulle gever allerlei hypocrisie, kortzichtigheid, oogkleppen en weet ik veel wat in de schoenen schuiven? Nee, het is terecht dat de gulle gever gerust gaat slapen, wetend dat hij, voor zover hij kon, een bijdrage geleverd heeft aan de bestrijding van nood. Hij heeft dat gedaan via kanalen die hem daarvoor open staan, zoals giro 555. Meer kan niet verwacht worden. Men moet ophouden een gericht geefbeleid in een tijd van een mediahype te verwarren met een gebrek aan empathie voor slachtoffers van andere (humanitaire) rampen.
Ook ik ben het ermee eens dat elke particuliere gift slechts een druppel op de gloeiende plaat is. Goed beschouwd heeft particulier doneren geen enkele zin, net zomin als stemmen zin heeft, omdat er miljoenen anderen zijn die stemmen. Door die grote aantallen maakt jouw bijdrage resp. stem geen verschil.
Waarom is het dan toch goed te geven, of te stemmen? Dat is vanwege je eigen, subjectieve verbondenheidgevoel. Miljoenen Nederlanders hebben iets gegeven, denkende goed te doen. Dat deden ze ook, niet omdat de gift zelf zoveel uitmaakt, maar omdat ze meeleven hebben getoond.
De cynici hekelen 's mensen goede gevoel na een donatie omdat er tegelijk zoveel andere landen vergeten worden. Maar deze cynici vergeten dat de wereld het met dát gevoel moet doen. Want als we toch niets concreets kunnen doen, als elke gift inderdaad een druppel op de gloeiende plaat is, waarom dan ook die druppel nog verdelen?
Laten cynici hun giftige pijlen richten op de media, en niet op de burger die, vrij naar Mattheus 26 kan zeggen: ‘Waarom doet gij deze gever moeite aan? want zij hebben een goed werk aan de wereld gewrocht. Want de armen hebt gij altijd met u.’
Geweldig. Jammer dat er geen applaus-functie op het forum zit.
Omdat Remco nu in Nieuw-Zeeland zit zal ik maar reageren: hij durft tenminste wel. Waar ik met mijn spreekwoordelijke mond vol tanden zit na zo'n ramp en eigenlijk niet weet wat ik moet zeggen durft Remco de hypocrisie van het gedrag van veel mensen aan te wijzen, waaronder die van mij en - verassend - ook die van hemzelf. Het is altijd makkelijker om verontwaardigd te zijn dan verbijsterd en verslagen. Bij verontwaardiging stel je je namelijk niet nederig en kwetsbaar op. Bij deze zeebeving was er geen schuldige (God misschien maar dat geloof ik zelf niet) en dan ben je dus met stomheid geslagen.
Onze incidentele hulp helpt niet. Daar heeft Remco gelijk in. Dat is echter vreselijk. Dat is van de zotte. Dat is waanzin. Ik word er als ik er goed over nadenk ook hartstikke gek van. Maar ik ben machteloos. We zijn allemaal machteloos als mensen. We weten niet wat we moeten doen wanneer er zo'n ramp plaatsvind.
Zelf ben ik erg blij over al die solidariteitsbetuigingen en al die concerten voor de mensen in Azie. Maar toch wringt er iets. Over een paar maand zijn we alles weer vergeten net zoals we Bam zijn vergeten. Ik weet niet of we wel lange-termijn-oplossingen kunnen verzinnen. Zelf geloof ik niet zo in de goedheid van de mens (vanwege de altijd tegenvallende praktijk) en ik denk dat te grootse plannen en te veel idealisme teleurstelling en misantropie tot gevolg hebben. We kunnen alleen doen wat in onze mogelijkheid ligt. We moeten onze emotie (die volgens mij wel oprecht is) niet alleen door het nieuws laten leiden want over een paar week is de zeebeving geen nieuws meer. We mogen die mensen die we hebben gezien niet vergeten. Net zoals we die mensen in Kongo en Bam niet mogen vergeten. We moeten realistisch idealistisch zijn.
Realistisch idealistisch, een term die precies niet van toepassing is op het stuk van Remco.
Echte betrokkenheid bij de schepping. Duurzame naastenliefde. Altruisme. Uit heel het artikel blijkt dat de schrijver met minder geen genoegen neemt. Een hype van betrokkenheid, zelfzuchtige naastenliefde en geven wat we kunnen missen is hypocriet en gewetenloos. Terecht verzet symfysis zich hiertegen. Natuurlijk is altruisme het ideaal. Goed zijn, in plaats van goed doen. Dit wil echter niet zeggen dat je niet goed moet doen als je niet goed bent. En dat is het geval. Wij leven in een situatie waarvoor geldt dat iedereen het middelpunt is van zijn eigen heelal. Echte zelfopoffering is dan niet mogelijk, want is het middelpunt niet belangrijker dan de periferie? Verzet tegen deze situatie is goed. Het is echter maar de vraag of er ten diepste een oplossing is. Dat de naastenliefde die nu getoond wordt bedenkelijke trekjes heeft is waar. Maar het helpt wel. Met verkeerde motieven kunnen goede dingen worden gedaan. Veroordeling van de motieven kan op z'n plaats zijn, veroordeling van de handeling op zich niet. We zullen het met onze egoistische naastenliefde moeten doen, met onze halfslachtige betrokkenheid en met onze gemakkelijke giften. En laten we het ons zelf niet te moeilijk maken, want in Zuid-Oost Azie zitten ze al weer voor de televisie naar voetbal te kijken.Jammer van die laatste toevoeging, anders had ik voor een applaus-functie op het forum geappelleerd...
Laatste toevoeging was vooral bedoeld om aan te geven dat ook daar het leven doorgaat. Dat in Nederland iedereen 'gewoon' verder leeft na de verbijstering over de ramp is dus niet vreemd. Overigens is dat tv-kijken echt waar.
Jakkes.
Ik hoop zelf realistisch idealistisch te zijn, wel idealen maar geen onrealistische doelen. Remco ziet zichzelf meer als een naieve idealist. Ik prefereer naief idealisme voor cynische misantropie. Van die voetbalverhalen word ik behoorlijk misantropisch als ik niet uitkijk.